تأثیر سیلت در خصوصیات رطوبتی ماسه غیر اشباع

Abstract

امروزه با توجه به برداشت زیاد از منابع آب زیرزمینی، ضخامت قشر غیر اشباع خاک­ها همواره در حال افزایش است. تعیین خصوصیات هیدرولیکی خاک­های غیر اشباع برای ارزیابی رفتار آنها ضروری است. از جمله این خصوصیات، ظرفیت نگه­داشت آب و ضریب نفوذپذیری در مکش­های کالبدی مختلف خاک است که با استفاده از منحنی مشخصه رطوبتی خاک تعیین می­شود. در این تحقیق یک دستگاه شامل محفظه فشاری قابل توزین به همراه سیستم کنترل فشار طراحی و ساخته شد که با استفاده از آن، اثر ناخالصی خاک ریزدانه سیلت در خصوصیات رطوبتی ماسه غیر اشباع بررسی گردید. آزمایش­های اعمال مکش کالبدی برای ترکیب خاک ماسه با دو نوع خاک سیلتی با درصدهای وزنی 5، 10، 15 و20 انجام شدند. منحنی­های مشخصه رطوبتی آزمایشگاهی، با استفاده از نرم­افزار RETC تحلیل گردیده و با منحنی­های حاصل از مدل­های نظری برازش گردیدند. تطابق خوب بین منحنی­های مشاهده­ای و نظری مکش- درصد رطوبت، نشانگر صحت روش­های آزمایشگاهی و مدل­های نظری به کار گرفته شده بود. نتایج حاکی از آن است که با افزایش درصد سیلت به خاک ماسه، میزان نگه­داشت آب در خاک به ازای مکش مشخص افزایش محسوسی می­یابد که نشان­دهنده تأثیر بافت خاک است. با مقایسه درصدهای رطوبت حجمی در مکش­های 10 الی 90 کیلو پاسکال بین خاک­های سیلتی، مشخص گردید اندازه ذرات دانه­ها عامل مهم و تأثیر­گذار در منحنی­های مشخصه رطوبتی خاک­ها و خصوصیات هیدرولیکی نمونه­های ماسه- سیلتی غیر اشباع می­باشد.