بهینه سازی تراریختی در گیاه کلزا (B.napus L. ) با کنترل تولید گاز اتیلن وافزایش تدریجی عامل انتخاب کننده

Abstract

کلزا (Brassica napus L.) یکی از مهمترین گیاهان روغنی جهان به شمار می رود. علی رغم تولید گیاهان تراریخته کلزا کارایی انتقال به این گیاه پایین می باشد. با توجه به اهمیت تاثیر ژنوتیپ گیاه و ترکیب محیط کشت بر تراریختی و باززایی و همچنین سمیت کانامایسین برای رشد این گیاه، توسعه یک روش مناسب جهت انتقال ژن بسیار ضروری است. در این پژوهش از ریزنمونه های برگهای لپه ای با استفاده از آگروباکتریوم تومی فاشینس سویه های حاوی ژن انول پیروویل شیکیمات 3-فسفات سنتاز ( EPSPS ) برای تراریختی رقم7045-91 PF استفاده شد. ریز نمونه ها پس از تلقیح با اگروباکتریوم محیط های مختلف هم کشتی ، دمای 25 درجه سانتیگراد و تاریکی قرارداده شد. طی باززایی به منظور جلوگیری از نکروز شدن ریز نمونه ها و گزینش موثر از نیترات نقره به عنوان ممانعت کننده تولید اتیلن و افزایش پلکانی غلظت کانامایسین به عنوان ماده انتخاب کننده استفاده شد. برای این منظور ابتدا ریزنمونه ها در محیط باززایی حاوی نیترات نقره و بدون حضور کانامایسین نگهداری شدند. پس از آن با حفظ غلظت ثابتی از نیترات نقره (5 میلی گرم بر لیتر)، کانامایسین به غلظت 15میلی گرم بر لیتر افزایش داده شد. نوساقه های باززا شده به منظور القا ریشه زایی به محیط MS حاوی 15گرم بر لیتر ساکارز و غلظت 2/0 میلی گرم بر لیتر از IBA منتقل شدند. انتقال موثر ژن به گیاهان با آزمون های مولکولی تایید شد. در این بررسی مشخص شد که با افزایش تدریجی عامل انتخابی، درصد تراریختی نیز افزایش می یابد.