ارتباط عوامل بازدارنده انجام فعالیت جسمانی با شاخص توده بدنی در سالمندان کاشان، سال1393

Abstract

مقدمه: برخورداری از شاخص توده بدنی مناسب در سالمندان وابسته به فعالیت جسمانی است. عوامل زیادی از انجام سطح مطلوب فعالیت جلوگیری می‌کنند. هدف مطالعه حاضر بررسی ارتباط عوامل بازدارنده انجام فعالیت جسمانی با شاخص توده بدنی در سالمندان کاشان بود.

مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع توصیفی است که بر روی400 سالمند بالای60 سال در سال1393 انجام شد. روش نمونه ­گیری چند مرحله‌ای سهمیه‌ای بر حسب جنس و تعداد سالمندان تحت پوشش پایگاه‌های بهداشتی شهر کاشان بود. شرکت­کنندگان از لحاظ سطح شاخص توده بدنی و پرسشنامه استاندارد تعیین منافع و موانع فعالیت ارزیابی شدند. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی، آزمون‌های کولموگروف اسمیرنوف، اسپیرمن، ضریب اتا و رگرسیون رتبه‌ای (Ordinal Regression ) تجزیه و تحلیل شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد 294 نفر (6/73٪) از سالمندان دارای شاخص توده بدنی اضافه وزن و چاقی بودند. متوسط شاخص توده بدنی 1/3±01/27 کیلوگرم بر متر مربع و متوسط امتیاز عوامل بازدارنده انجام فعالیت جسمانی سالمندان 53/6±3/32 بود. بیشترین فاکتور بازدارنده فعالیت مربوط به نداشتن مکان مناسب برای فعالیت جسمانی بود. نتایج آزمون مجذور اتا بین میانگین شاخص توده بدنی سالمندان شهر کاشان با عوامل بازدارنده نداشتن وقت کافی (02/0=p)، بالا بودن سن (03/0=p)، بالا بودن وزن (04/0=p)، ایجاد خستگی (04/0=p)، نداشتن مشوق فعالیت (001/0=p)، نداشتن مکان مناسب (005/0=p) و بی­فایده بودن فعالیت جسمانی (016/0=p) ارتباط معنی­ داری نشان داد.

نتیجه­ گیری: براساس یافته‌های پژوهش با پیگیری‌های مناسب و آماده سازی مکان‌های ورزشی مورد نیاز سالمندان، در مراکز بهداشتی درمانی می‌توان از بالا رفتن شاخص توده بدنی پیشگیری نمود.