جایگاه عقل در قلمرو دین

Abstract

هدف این مقال، بررسی و تحلیل راه‌کارهای حیاتی دین و نقش آن در سرنوشت فردی و اجتماعی انسان و نیز جایگاه حساس عقل در قلمرو دین و نیز آسیب‌شناسی عقل و دین و رابطه آن دو با یکدیگر می‌باشد. آیا عقل و وحی حجت ذاتی دارند؟ مهم‌ترین پشتوانه اخلاق و وظایف انسانی کدامند؟ این نوشتار با رویکرد نظری نوعی هشداری است دردمندانه به رهبران دین که در تفسیر متون دینی و تحلیل اصول و مبانی عقیدتی و صدور فتوا و بیان وظایف شرعی، رهیافت‌های عقل را مدنظر داشته باشند. برخی یافته‌های مهم این مقاله عبارتند از: حجت ذاتی عقل و وحی، تعهد و ایمان فردی مهم‌ترین پشتوانه برای اخلاق و وظایف انسانی است. سرانجام نویسنده در تلاش است تا بین دو رویکرد عقل‌گرایی و دین‌گرایی، تنش‌زدایی نموده و میان آن دو آشتی برقرار کند.