تحلیل تطبیقی اصالت بشر از دیدگاه مولانا با اندیشه‌های ژان پل سارتر

Abstract

اصالت بشر یا وجود مسأله‌ای فلسفی است که در طول تاریخ زندگی انسان همواره دغدغه فلاسفه و متفکران غرب و شرق بوده است. اگزیستانسیالیست‌های غربی به‌خصوص <em>سارتر</em> بر ماهیت فرامادی و فرامعنوی انسان تأکید داشته وجود را بر ماهیت مقدم می‌دارند؛ حال آنکه ماهیت وجودی انسان در عرفان اسلامی به‌خصوص اندیشه و آثار <em>مولوی</em> به ویژه در «غزلیات شمس» دارای دو بعد مادی و معنوی است که ماهیت یا چیستی­اش بر وجودش تقدم دارد. یافته­های تحقیق که به روش اسنادی و بررسی توصیفی به دست آمده، بر آن است که تفاوت در تعریف ماهیت انسان نزد <em>سارتر</em> و <em>مولانا</em> موجب شده تا اصالت وجود نزد ایشان متمایز باشد. <em>سارتر</em> با رد الهیات، ماهیت وجودی انسان را نهایتاً اخلاقی می­داند که با مرگ پایان می­پذیرد. در مقابل <em>مولوی</em> برای وجود انسان دو ماهیت روحانی و مادی می­شناسد که با خودآگاهی می­تواند با گذر از جهان مادی و رسیدن به دنیای معنوی، به ازلیت و ابدیت دست یابد.