شبیه سازی تاثیر تغییر اقلیم بر رشد ذرت و بررسی امکان تخفیف اثر منفی آن با تغییر تاریخ کاشت در مغان

Abstract

برنامه­ریزی مناسب و تعیین راه­­کارهای افزایش سازگاری گیاهان زراعی به تغییر احتمالی اقلیم، نیازمند شناخت دقیق روند رفتار عوامل اقلیمی و نحوه پاسخ گیاهان زراعی به این تغییرات است. بدین­منظور، مطالعه حاضر با هدف شبیه­سازی آثار تغییر اقلیمبر مراحل فنولوژیک و عملکرد دانه ذرت هیبرید سینگل کراس 647 و بررسی امکان تعدیل آثار منفی تغییر اقلیم بر تولید ذرت با تغییر تاریخ کاشت به­عنوان یک راه­کار مدیریتی در منطقه مغان انجام گرفت. برای شبیه­سازی پارامترهای اقلیمی و ایجاد فصل رشد احتمالی برای سه دوره زمانی 2025، 2055 و 2085 تحت دو مدل گردش عمومیHadCM3 وIPCM4با سه سناریویA1B،B1وA2 از مدل مولد اقلیم LARS-WG و برای شبیه­سازی رشد ذرت از مدلAquaCropاستفاده شد. نتایج ارزیابی مدل LARS-WG نشان داد که این مدل پارامترهای اقلیمی و فصل رشد احتمالی را به­طور مناسب شبیه­سازی کرد. نتایج شبیه­سازی رشد ذرت با مدل AquaCropنیز مشخص کرد که طول دوره کاشت تا سبزشدن و گل­دهی، طول دوره پرشدن دانه و طول دوره رسیدگی فیزیولوژیک ذرت تحت تاثیر تغییر اقلیم در بیشتر سناریوهای مورد استفاده کاهش یافت. هم­چنین عملکرد ذرت تحت تاثیر تغییر اقلیم طی سه دوره آینده، از 4/4 تا 30درصد نسبت به شرایط کنونی کاهش می­یابد. به­منظور کاهش اثر منفی تغییر اقلیم از استراتژی تغییر کاشت استفاده و نتایج شبیه­سازی نشان داد که در سال 2025، کاشت ذرت در حوالی26 فروردین (زودتر از تاریخ کاشت کنونی یعنیدهه سوم اردیبهشت) باعث تولید عملکرد بالاتری نسبت به سایر تاریخ­های کاشت (11 فروردین و 10 اردیبهشت) و در سال­های 2055 و 2085 تاریخ­های کاشت 11 و 26 فروردیندر شرایط تغییر اقلیم مناسب­تر خواهند بود. بر اساس نتایج این تحقیق، به­نظر می­رسد کهبتوان از استراتژی مدیریت تاریخ کاشت به­عنوان یک راه­کار مناسب برای تعدیل آثار منفی تغییر اقلیم بر عملکرد ذرت استفاده کرد.