پسوند ( - ه) وندی پرکاربرد در زبان فارسی (رویکردی توصیفی)
(ندگان)پدیدآور
جباری, محمد جعفرنوع مدرک
Textمقاله پژوهشی
زبان مدرک
فارسیچکیده
پسوند (- ه / - ـه = /e/) از پرکاربردترین وندهای فارسی است. نقشاختصاصی و زایای این وند، ساختن صفت مفعولی یا اسم مفعول از بن گذشتة فعل است، به این معنی که از پیوند (- ه) با بن گذشتة همة فعلها میتوان صفت مفعولی یا اسم مفعول ساخت. اما وند (- ه)، افزون براین نقش، دارای نقشهای فرعی دیگری از جمله ساختن اسم مصدر و اسم ابزار از بن مضارع است که کمتر بدانها پرداخته شده است. از طرف دیگر اغلب دستورنویسان بررسی خویش را درباره (- ه) به پیوند این وند با صورتهای زبانی بسیط محدود کرده و به واژههای مرکبی که بر اثرافزایش وند (- ه) ساخته شده، نپرداخته و در نتیجه شمارمتنوعی از ساختواژههای مرکب حاصل از پیوند این وند را از قلم انداختهاند. دیگراین که گاه مثالهایی که ذیل یک مقوله از نقشهای این وند ثبت شده از اساس با یکدیگر تفاوت ماهوی دارند، به طوری که میبایست ذیل مقولههای متفاوت درج میشدند. و بالاخره این که تحلیلهای انجام شده دربارۀ برخی از نقشهای این وند، گاه تجویزی است و در نتیجه از پاره ای از لغزشها مصون نمانده اند. در این مقاله با واکاوی و نقد پژوهشهای پیشینیان، به شیوهای توصیفی، وند (- ه) مورد بررسی قرار میگیرد و برخی از نقشهای این پسوند که از نظرها دورمانده، معرفی و نقشهای متنوع آن به صورت مجزا و تفصیلی عرضه میشود.
کلید واژگان
پسوند (ـ ه)بن مضارع
بن ماضی
وندافزایی
دستور زبان فارسی
شماره نشریه
25تاریخ نشر
2013-02-191391-12-01
ناشر
دانشگاه یزدYazd University
سازمان پدید آورنده
استادیار دانشگاه یاسوجشاپا
1735-95892645-4548




