یکی از آیات چالش‌برانگیز قرآن، از پندار الوهیت حضرت مریم(س) در میان مسیحیان سخن می‌راند که مسیحیت رسمی آن را نمی‌پذیرد. در این راستا پرسش‌هایی پدید می‌آید که: این آیه قرآن متعرض چه کسانی از مسیحیان بوده است؟ آیا می‌توان ...

ما نمی‌توانیم چون گذشته به دیگری دینی بی‌توجه باشیم. آشنایی ما با سنت‌های دینی دیگر زمینه‌های تازه‌ای برای گفت‌وگو، تطبیق، و نیز تجدید زمینه‌های فهم دینی خودمان فراهم آورده است. الاهیات تطبیقی در دنیای ما موضوع جذّابی است؛ ...

مقاله حاضر پژوهشی در باب انگاره نیروی اعجازآمیز کلام ایزدی در آفرینش جهان است. این انگاره کهن، که بخشی از آن پیش از ظهور اسلام در نظام‌های دینی مختلفِ خاور نزدیک تبلور پیدا کرده، همان نیروی معجزه‌گر آفرینش است که در قرآن ...

یکتاپرستی در ادیان ابراهیمی صرفاً به جابه‌جایی یک خدا به جای چند خدا نمی‌انجامد؛ بلکه تحول در خداپرستی به معنای دگرگونی در نظام اخلاقی این ادیان نیز به شمار می‌آید. خدای یگانه‌ این ادیان، فارغ از نام و کیفیتی که برایش تصوّر ...

روح‌القدس در عهد عتیق، عهد جدید و قرآن کریم دارای کاربردهای بسیار متعددی است. روح خدا در عهد عتیق به مثابه قدرت، حضور و اراده خدا در عالم طبیعت و انسان و نیز به مثابه عامل وحی و نبوت به انبیا، اعطای حکمت و موهبت به داوران ...

شکاف میان زمان دریافت و تدوین متون مقدس و شرایط مکانی و زمانی ‌بعدی که انسان در سیر تاریخی تجربه کرده و می‌کند، موضوع مهمی است که تفسیر و تطبیق این متون با یکدیگر و با آن شرایط را ضروری می‌سازد. در این مقاله با تأکید بر ...

اسلام‌پژوهان غربی تا کنون جنبه‌های بسیاری از تاریخ انگاره‌ها و آموزه‌های مختلف اسلامی، اعم از کلامی، فقهی و تفسیری را کاویده‌اند و در باب تاریخ تکوین و تطور آنها نظریه داده یا به جرح و تعدیل یا نقد و رد دیدگاه‌های پیشینیانشان ...

باور به دریافت کلام آسمانی به‌وسیله افرادی خاص و تأکید بر نقش هدایتگر این کلام برای انسان، یکی از آموزه‌های مشترک در بسیاری از ادیان، از جمله اسلام و آیین هندوست. براساس آموزه‌های هندو، برخی متون مقدس این آیین موسوم به ...

مکتب‌های فلسفی بودایی هندی هر یک درباره دیدگاه نهایی بودا در متن برداشت‌های خاص خود را دارند. اما برخی از عبارت‌ها هست که با موضع نهایی بودا، که در نظر اینان است، متناقض است و از این حیث با مشکل رو‌به‌رو هستند. این مسئله ...

جز اندک متون ساده و روشنی که گویی معانی آشکاری دارند، به میزانی که متون حاوی معانی یا لایه‌های متعدد می‌شوند، فهم و ادراکشان نیازمند تلاش جدی‌تری است. متون مقدس از این حیث بیش از متون دیگر نیازمند تفسیر هستند. تفسیر، در ...

درباره مفهوم «حکمت» در سنّت فکری شرق و غرب سخن بسیار گفته‌اند و شاید کمتر اثری را در حوزه تاریخ تفکر بتوان یافت که بدین موضوع نظری نداشته باشد. همچنین «حکمت» در متون دینی و به تبع آن در حوزه مطالعات مقایسه‌ای قرآن و کتاب ...