نگاهی به نقش سه زن در تاریخ بیهقی

Abstract

با توجه به تفاوت در فرهنگ، تمدن، شرایط خاص جغرافیایی، سیاسی، اجتماعی و تاریخی اقوام و گروههای مختلف، دیدگاههای متفاوتی نسبت به مقوله زن وجود داشته است. زنان در زندگی فرهنگی و اجتماعی در هر دوره نقش های پررنگی داشته اند. اما گاهی ساختار اجتماعی و مناسبات انسانی ایفای این نقش را تسهیل نموده و گاهی موانعی در راه بروز شخصیت انسانی آن ها ایجاد کرده است. تاریخ بیهقی از متون کهنی است که وقایع سیاسی دوره غزنویان به خامه ابوالفضل بیهقی در آن به تحریر درآمده است. هر چند تاریخ بیهقی را می توان به طور غالب متنی مردانه توصیف کرد اما در بازگویی جریان های این دوره حساس تاریخی، بیهقی به معرفی زنانی می پردازد که شرح مختصری از جایگاه این زنان در این پژوهش گنجانده شده است. حرة ختلی، مادر حسنک وزیر و سیده ملکه خاتون از جمله این زنان می باشند. نتایج پژوهش نشان می دهد شرایط حاکم در دوره غزنویان و نظامی بودن حکومت غزنوی از علل اصلی به حاشیه رانده شدن زنان در این دوره می باشد.در این پژوهش برآنیم به این سؤال پاسخ دهیم که این سه زن که به عنوان نمونه انتخاب گردیده اند تا چه میزان در جامعه زمان خود تأثیرگذار بوده اند؟