ویژگی های شخصیت پردازی در سه داستان‌ از بزرگ علوی، جمال‌زاده، آل احمد

Abstract

شخصیت به عنوان مهمترین عنصر داستانی از گذشته تا به حال دارای دگرگونی‌های مهمی از نظر ویژگی‌ها و نحوه معرفی در داستان شده است. در ادبیات پس از مشروطه، داستان کوتاه با حضور شخصیت‌های واقعی و نه قهرمانان افسانه‌ای شکل گرفت و نویسنده­ ها اشخاص داستان خود را از میان مردم عادی برگزیدند و دگرگونی مهمی در داستان­ پردازی پدید آوردند. در این­ پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی انجام شد، سه داستان میرزا، ویلان الدوله و آفتاب لب بام از نظر شخصیت ­پردازی مورد بررسی قرارگرفت. با بررسی این داستان‌ها، به این ­نتیجه رسیدیم که علوی و جمال‌زاده شخصیت‌ها را به واسطه توصیف معرفی ­کرده ­اند ولی آل­احمد از تکنیک‌های دیگری همچون کنش و گفت­وگو استفاده می­کند. همچنین شخصیت‌های آل­ احمد برای خواننده آشنا‌تر از شخصیت‌های علوی و جمال­زاده هستند. علوی شخصیتی سیاسی خلق­ کرده­ است که دارای پیچیدگی رفتاری است و از نوع تیپیک محسوب می ­شود، ویلان الدوله جمال‌زاده را هم می­ توان نمادی از افراد آواره و سربار دانست، اما شخصیت‌های آل­ احمد ساده هستند. نتیجه دیگر این است که شخصیت میرزا و شخصیت‌های آل احمد به جز مادر خانواده ایستاست ولی ویلان الدله جمال‌زاده و مادر داستان جلال پویا هستند.