نظام داستان‎پردازی در حکایات حدیقۀ سنایی

Abstract

حدیقه‎الحقیقه سنایی منظومه‎ای است عرفانی که در قالب داستان‎ها و حکایات و تمثیل‎ها به آموزش تعالیم دینی و اخلاقی می‎پردازد. این اثر از متون عرفانی است که ایجاز و سادگی خصیصۀ عمدۀ آن است. بنابراین پژوهش حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از ابزارکتابخانه‌ای انجام گرفته، بر آن است تا نظام پردازش داستان‎های حدیقه‎الحقیقۀ سنایی غزنوی، خصوصاً حکایت‎های کوتاه آن را با الگو قراردادن ویژگی کمینه‎گرایی تجزیه و تحلیل، و عناصر و ویژگی‎های حکایات این اثر را با عنایت به شخصیّت ‎و شخصیّت‏پردازی، پیرنگ، جایگاه گفتگو، صحنه و صحنه‏پردازی، بررسی نماید<strong>.</strong> برای رسیدن به این منظور، سی حکایت از حدیقۀ سنایی انتخاب و ویژگی‎های مختلف آن بررسی و تحلیل شد و نتایج به دست آمده مبنی بر این است که حکایات حدیقه سنایی بسیاری از ویژگی‎های کمینه‎گرایی همچون: ایجاز، پیرنگ ساده، بسیاری گفتگو، محدودیت شخصیّت‎ها و صحنه‎پردازی را داراست و سنایی در این زمینه بسیار موفّق بوده است.