کاربرد واژگان در رمان شازده احتجاب از منظر زبان و جنسیت

Abstract

یکی از مباحث اساسی در نقد اصالت زن<strong>(</strong>فمنیسم<strong>)</strong> و زبان­شناسی تفاوت زبان زن و مرد است که در تمام جنبه­های زبان قابل مشاهده است. در گذشته بهترین گفتار را آن می­دانستند که بیانش مردانه باشد، اما در داستان­پردازی معاصر به جنسیت توجهی ویژه می­شود. زبان­شناسی جنسیت ابعاد مختلفی دارد که آواها، تکواژها، واژه­ها، نظام صرفی و نحوی و گفتمانی زبان را شامل می­شود. کاربرد این نمودها در زبان زنان و مردان متفاوت است. لذا در مقاله حاضر کوشش شده تفاوت­های واژگان به­کار رفته در زبان زنان و مردان رمان شازده احتجاب شامل متغیرهایی چون رنگواژه­ها، دشواژه­ها (رکیک و غیررکیک)، سوگندواژه­ها، تشدیدکنند‌ه‌ها، تعدیل‌کننده­ها، صفات و واژه­های عاطفی، واژه­های جنسیتی(صریح و ضمنی) و دایره­ی واژگان در مکالمات شخصیت­های رمان با توجه به موازین علمی زبان­شناسی و گاه روان­شناسی نقد و بررسی شود. هوشنگ گلشیری اگر چه در مواردی زبانی متناسب با جنسیت قهرمانان خود خلق کرده، لیکن به دلیل عدم توجه به یافته­های علمی زبان­شناسان اجتماعی مخصوصاً زبان و جنسیت، در مواردی هم موفق به خلق زبانی متناسب با جنسیت قهرمانان خود نشده است.