شناسایی عوامل اثرگذار بر خلاقیت دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر تهران

Abstract

پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل اثرگذار بر خلاقیت دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهر تهران صورت گرفت. نوع پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و اجرای آن با رویکرد کیفی بوده است. دانش­آموزان مقطع متوسطه دوم جامعه آماری پژوهش را تشکیل دادند که تعداد آنها 1649 نفر بود که دسترسی به آنها و انتخاب آنها به عنوان جامعه مقدور بود، نمونه­گیری به صورت تصادفی ساده بود 308 نفر مورد تحلیل قرار گرفت. در فاز کیفی به کمک تکنیک دلفی با نظرخواهی از خبرگان، شاخص­های تاثیرگذار بر خلاقیت دانش­آموزان شامل سه بخش اصلی فردی، خانواده و مدرسه و 12 مؤلفه فرعی بیرون کشیده شد. سپس به تعیین میزان اهمیت و رتبه‌بندی هر یک از مؤلفه­ها از نظر اعضای هیئت علمی و خبرگان به وسیله پرسشنامه محقق ساخته با پایای 86% پرداخته شد. نمونه­گیری به صورت هدفمند بود و 50 نفر نمونه آن را تشکیل دادند. جهت شناسایی عوامل از آزمون ISM و برای رتبه­بندی شاخص­ها و زیرشاخص­ها از روش AHP استفاده شد. پایایی مولفه‌ها با محاسبه آلفای کرونباخ بررسی و تایید شد. یافته‌های بدست آمده از تحلیل بر اساس کدهای طبقه‌بندی شده موضوعی، عبارتند از: عوامل فردی، خانواده و مدرسه بودند. در نهایت نتیجه موید اثر دو عامل فردی و مدرسه بر خلاقیت اثرگذار بوده است و عامل خانواده بر خلاقیت اثر نداشته است؛ همچنین در میان عوامل؛ عامل فردی بیشترین تاثیر را بر خلاقیت دانش­آموزان مقطع متوسطه داشته است.