بررسی راهکارهای واپایش و مدیریت زبان از منظر قرآن و حدیث

Abstract

: از منظر سنت اسلامی، زبان یکی از مهمترین اعضای بدن است که میتواند با عملکرد خود انسان را شقی یا سعید نماید. نقش بیبدیل زبان در سعادتآفرینی انسان فقط محدود به آخرت و جهان پس از مرگ نمی شود؛ بلکه در همین دنیا نیز تأثیرگذار است. شناخت حقوق و تکلیف مندرج در زبان از منظر سنت دینی و وحیانی اسلام، مسیر حرکت بر صراط مستقیم را برای مؤمنان فراهم می کند. این پژوهش ضمن شناسایی این حقوق و آداب سخن گفتن، به بررسی الگوهای قرآنی درباره سخن گفتن پرداخته و درصدد احصاء راهکارهای قرآنی برای مدیریت و نظارت بر زبان است. روش تحقیق : روش تحقیق در این مقاله، اسنادی (کتابخانه ای) است و محقق تلاش نموده، با جستجو در آیات و روایات، داده های پژوهشی را استخراج نماید. یافته های تحقیق: به هر اندازه توجه به حضور خداوند در قلب انسان زیاد شود، انسان مؤمن گزیدهگویی، کمگویی و سکوت پیشه می کند و از ره آورد آن از خطاهایی بزرگ مانند دروغ، تهمت، نمّامی و... مصون میشود و این عوامل بسترساز تعالی روحی فرد و جامعه میشود. نتیجه گیری : در این پژوهش به سکوت به عنوان یکی از راهکارهای واپایش و نظارت بر زبان پرداخته شده و عنوان شده که تمرین و تجربه سکوت سبب می شود که انسان زبانش را در اختیار بگیرد و از طغیان و سرکشی آن بکاهد. همچنین توجه به حضور و نظارت الهی و توجه به این موضوع که مراقبی از سوی خداوند همه گفتار ما را ضبط و ثبت می کند از مهمترین راهکارهای واپایش و نظارت بر زبان است.