اخلاق نظامی پیامبر)ص( در جنگ

Abstract

جهاد که در ادبیات فقه اسلامی با عنوان «فقه الجهاد » شناخته م یشود، یکی از فروع دهگانه دین اسلام و از ابواب اصلی فقه است. ماهیت فقه اسلامی ماهیتی اخلاقی و انسانی است، زیرا برگرفته از قرآن و سنت نبوی است. قرآن همواره مسلمین را در همه حال، حتی در شرایط جنگی و بحرانی نیز به رعایت حقوق و اخلاق انسانی دعوت می کند؛ بنابراین می توان گفت فقه الجهاد نیز مبنایی اخلاقی دارد. منظور از اخلاق در اینجا، مجموعه ارزش هایی است که درشرایط جنگی توسط پیامبر)ص( و مسلمین رعایت شده است مانند چگونگی برخورد با اشخاص غیرنظامی، مجروحین و اسرای جنگی، محیط زیست، اجساد دشمن، توکل و یاری جستن از خداوند. درحقیقت نحوه برخورد انسانی پیامبر)ص( با مسائل مربوط به جنگ است که درفهم ماهیت جنگ و مفهوم اخلاق نظامی اهمیت بسزایی دارد. فعل و تقریر پیامبر)ص( براساس دستورهای قرآن مبنای قانون گذاری است که می توان آن را از دیدگاه اخلاقی و تربیتی نیز بررسی نمود. در اینجا با نگاهی اجمالی به سیرة نبوی نحوة برخورد اخلاقی و انسانی پیامبر)ص( با مسائل جنگ مورد بررسی قرارگرفته که در عصرحاضر نیز قابلیت انطباق و الگوسازی دارد.