شبکۀ پیام‌رسان تلگرام و امنیت اخلاقی

Abstract

زمینه و هدف: شبکه‌های اجتماعی مجازی به‌ویژه شبکۀ پیام‌رسان تلگرام دارای کارکردهای اساسی در جامعه در حال گذار است و ارتباط مستقیمی با مقوله‌های امنیتی و اخلاقی در جوامع پیدا کرده‌ است. تحقیق حاضر با هدف شناخت میزان تأثیر شبکۀ پیام‌رسان تلگرام بر امنیت اخلاقی در تهران بزرگ انجام ‌شده است. روش: این تحقیق در زمرۀ تحقیقات پیمایشی جای می‌گیرد که با استفاده از ابزار پرسش‌نامۀ محقق ساخته در میدان پژوهش، اقدام به جمع‌آوری داده‌ها شده است. جامعۀ آماری تحقیق، کلیۀ کاربران شبکۀ پیام‌رسان تلگرام در شهر تهران بوده که 384 نفر از شهروندان به‌عنوان نمونۀ آماری تعیین و با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای مورد مطالعه قرار گرفتند. بررسی و تجزیه و تحلیل داده‌های گردآوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های آماری مناسب انجام شده است. یافته­‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد تأمین یا تهدید امنیت اخلاقی معلول و نتیجۀ مؤلفه‌های تغییر در رفتارهای اجتماعی چون نقض حریم خصوصی (سوءاستفاده از اطلاعات خصوصی) و نشر اکاذیب و شایعه‌پراکنی و محتوای تولیدشده (متنی، صوتی، تصویری) پیرامون افراد و موضوعات اجتماعی و اخلاقی است. میزان استفادۀ هدفمند در کاربری از تلگرام و سهولت دسترسی به این شبکۀ پیام‌رسان، از دیگر متغیرهای تأثیرگذار است. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد سیاست‌گذاری و طراحی راهبردی (اقدامات ایجابی و فرصت‌ساز) برای استفادۀ هدفمند و هدایت محتوا و همچنین نظارت‌های قانونی و رسمی و اهرم‌های کنترلی از جمله فیلترینگ برخی از کانال‌های متخلف از سوی سازمان‌های مسئول (اقدامات سلبی و مقابله‌ای)، در راستای حفظ و تأمین امنیت اخلاقی ضروری به نظر می‌رسد.