بازشناسی عوامل مؤثر در مبارزه با قاچاق دارو

Abstract

زمینه و هدف: قاچاق دارو علاوه بر زیان اقتصادی، تهدیدکنندۀ حیات بشر است، لذا لازم است مقابله و مبارزۀ جدی با این پدیده صورت بگیرد. از این‌رو، پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مهم تأثیرگذار در مبارزه با پدیدۀ قاچاق دارو انجام شده است. روش‌: پژوهش حاضر با ماهیت توصیفی- تحلیلی و با روش پیمایشی انجام شده است. از پرسشنامه جهت جمع‌آوری داده‌ها بهره گرفته شده که توسط تعدادی از مأموران آگاهی و انتظامی مورد بررسی و بازنگری قرار گرفت و پایایی مناسب پرسشنامه با حصول مقدار 0/75 برای آلفای کرونباخ مشخص شد. 170 نفر از خریداران دارو در خیابان ناصرخسرو تهران که جامعۀ آماری پژوهش را تشکیل داده‌اند، به سؤالات پرسشنامه پاسخ دادند. نرمال بودن توزیع داده‌ها با آزمون کولموگروف - اسمیرنف و تحلیل داده‌ها با آزمون‌های ناپارامتری دوجمله‌ای و رتبه‌بندی فریدمن با استفاده از نرم‌افزار تحلیل آماری SPSS22 انجام پذیرفت. یافته‌ها: نتایج آزمون فریدمن مشخص کرد که اهمیت مؤلفه‌های فرهنگ، کیفیت، پیشگیری، آگاهی و اطلاع، نیاز و تحصیلات در مبارزه با قاچاق دارو یکسان نیست. «اطلاع و آگاهی» بیش‌ترین و «پیشگیری» کم‌ترین اهمیت را دارد. نتایج آزمون دوجمله‌ای نیز نشان داد که تأثیرگذاری این مؤلفه‌ها در حد مطلوب است. نتیجه‌گیری: فرهنگ‌سازی زیربنای کنترل و پیشرفت هر جامعه‌ای است که با آگاه‌سازی و اطلاع‌رسانی این امر مهم میسر می‌شود. بنابراین، با آگاهی‌بخشی، اطلاع‌رسانی، فرهنگ‌سازی و اتخاذ سیاست‌های مناسب، مقابله با پدیدۀ قاچاق دارو میسر خواهد شد.