بررسی نقش رهبری معنوی در توسعه سازمانی: تبیین نقش میانجی قابلیت یادگیری سازمانی

Abstract

امروزه معنویت در محیط کاری باعث افزایش خلاقیت، اعتماد، تعهد سازمانی، بهبود نگرش های شغلی کارکنان، کاهش ترک خدمت کارکنان و افزایش اخلاق و وجدان کاری می شود. رهبر معنوی، با ایجاد چشم انداز مشترک، باعث تقویت فرهنگ یادگیری و زمینه تسهیم دانش و توسعه شایستگی های کارکنان می شود، که با درک درست و عملکرد مناسب شرایط لازم را برای بهره برداری از فرصت ها و توسعه سازمان فراهم می آورد. در واقع، هدف از این پژوهش دست یابی به بهبود و توسعه سازمانی از منظر رهبری معنوی و با نگاه به ارتقای قابلیت یادگیری سازمانی است. جامعه آماری پژوهش کارکنان یکی از سازمان های صنعتی- دفاعی است. روش پژوهش از نوع توصیفی است. برای آزمودن فرضیه ها، از آزمون همبستگی اسپیرمن، رگرسیون و الگوسازی معادلات ساختاری استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسش نامه نشان داد که در سطح اطمینان 99 درصد همبستگی مثبت و رابطه ای معنادار بین رهبری معنوی، قابلیت یادگیری سازمانی و توسعه سازمانی وجود دارد؛ یعنی: 1- رابطه رهبری معنوی با قابلیت یادگیری سازمانی و توسعه سازمانی مثبت و معنی دار است، که از ابعاد رهبری معنوی بُعد «چشم انداز» بیشترین سهم را در پیش بینی تغییرات مربوط به قابلیت یادگیری سازمانی و توسعه سازمانی دارد. 2- رابطه بین قابلیت یادگیری سازمانی با توسعه سازمانی معنی دار است و در رابطه بین رهبری معنوی و توسعه سازمانی نقش میانجی دارد. از ابعاد قابلیت یادگیری سازمانی، بُعد «محیط سازمانی برای یادگیری» بیشترین سهم را در پیش بینی تغییرات مربوط به توسعه سازمانی دارد. در نتیجه، سه فرضیه پژوهش تایید شد. بنابراین می توان این نتیجه را گرفت که رهبری معنوی، با تقویت ظرفیت یادگیری سازمانی، زمینه را برای توسعه سازمان فراهم می آورد.