قدرت نرم و تأثیر آن بر تحولات ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران

Abstract

قدرت نرم و استفاده از ابزارهای مرتبط با آن در سال‌های پس از انقلاب سبب شد تا نفوذ ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران بر اساس تحولات سیاسی و منطقه‌ای افزایش یابد تا آنجا که قدرت‌های منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای به مقابله با این قدرت نرم بپردازند. الهام بخشی انقلاب اسلامی نشان‌دهنده منابع و ابزارهای قدرت نرم که شامل گفتمان اسلامی – شیعی، نفوذ مرجعیت شیعه و فرهنگ راهبردی پایداری و مقاومت می­باشد و توانسته گسترش و نفوذ ژئوپلیتیکی ایران را موجب شود. بر همین اساس هدف پژوهش حاضر بررسی قدرت نرم و تأثیر آن بر تحولات ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران است. تا با بررسی هرکدام از شاخص­های فوق به تأثیر این عوامل بر کشورهای منطقه به‌ویژه یمن، لبنان، عراق و بحرین پرداخته و گسترش ژئوپلیتیکی ایران تبیین نماید. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی است. گردآوری اطلاعات بر مبنای مطالعات کتابخانه‌ای و اینترنتی صورت گرفته و بحث و یافته­ها عمدتاً به شیوه تحلیل کیفی ارزیابی‌شده است. یافته‌های پژوهش حاضرنشان می­دهد که جمهوری اسلامی ایران دارای منابع متعدد قدرت نرم در سطح داخلی و خارجی بوده و پس از فرایند انقلاب اسلامی، همواره افزایش و بهره‌گیری از قدرت نرم سرلوحه دستگاه سیاست خارجی بوده و ایران با بهره‌گیری از پتانسیل‌های فرهنگی، هنری، علمی و سیاسی خویش به تعامل و ارتباط متقابل با سایر کشورهای جهان به‌ویژه کشورهای اسلامی پرداخته است.