بر رفتارهاى پرخطر (اختلال « شادى » بررسى تاثیر برنامه پیشگیرى از اعتیاد سلوک و اختلال رفتار مقابله اى) نوجوانان در معرض خطر مصرف مواد مخدر

Abstract

هدف پژوهش حاضر طراحى، ارزیابى و اجراى دوره آموزشى پیشگیرى از سوء مصرف مواد براى نوجوانان در معرض خطر و بررسى تاثیر این الگو بر رفتار هاى پرخطر (اختلال سلوک و اختلال رفتار مقابله اى) ایجاد کننده اختلال سوء مصرف مواد مخدر بود. فرضیه پژوهشى این بود که الگوى پیشگیرى بر کاهش اختلال هاى سلوک و اختلال رفتار مقابله اى (لجبازى) و به طور کلى اختلال هاى رفتارى « شادى » به عنوان عوامل خطر براى سوء مصرف مواد مى پردازد. جهت طراحى دوره، نظریه هاى سوء مصرف مواد، پیشگیرى، الگوهاى پیشگیرى، منابع مرتبط و نظرات متخصصان مورد بررسى قرار گرفت و با توجه به پیشینه نظرى و تجربى پژوهش، دوره مذکور طراحى و تدوین شد و مورد تایید ده نفر از اساتید روان شناسى (با مدرک دکترا و با تجربه کار آموزشى در زمینه ى پیشگیرى از سوء مصرف مواد) رسید. توافق داوران در مورد دوره مذکور بیانگر آن است که دوره طراحى شده از روایى لازم براى اجرا برخوردار مى باشد. نمونه مشارکت کننده در پژوهش به شیوه تصادفى انتخاب شد. الگوى طراحى شده بر روى گروه آزمایش ( 15 نفر) به اجرا در آمد و گروه کنترل ( 15 نفر) کاربندى دریافت نکرد. طرح پژوهشى از نوع پیش آزمون – پس به منظور سنجش اختلال (ASEBA) آزمون با گروه کنترل بود. پرسشنامه سنجش مبتنى بر تجربه آخنباخ سلوک و اختلال رفتار مقابله اى بر روى گروه هاى آزمایش و کنترل به اجرا در آمد. الگوى طراحى شده به مدت شانزده هفته به اجرا در آمد. در نهایت، داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد بررسى قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که تفاوت معنادارى در اختلال سلوک و اختلال رفتار مقابله اى در گروه آزمایشنسبت به گروه کنترل مشاهده شد و دوره مذکور اثر معنادارى بر کاهش اختلال هاى سلوک و تضادورزى مى تواند در سطح گسترده اى به عنوان پیشگیرى اولیه از مصرف مواد « شادى » داشته است. الگوى پیشگیرى در نوجوانان کاربرد داشته باشد.