ارائه مدل تحلیلی به منظور پیشگیری از وقوع جرم(سرقت) از ساختمان های مسکونی با توجه به رویکرد پیشگیری از وقوع جرم از طریق طراحی (CPTED)(مطالعه موردی: منطقه 1 شهرداری قزوین)

Abstract

امنیت یکی از مهم ترین نیازهای بشری است، چنان که در طبقه بندی نیازهای مازلو در درجه دوم اهمیت و پس از نیازهای فیزیولوژیک قرارگرفته است. محققان بر این باورند که عوامل گوناگونی چون عوامل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و... در ایجاد امنیت مؤثرند که در این میان می توان به نقش و تأثیرات محیط نیز اشاره کرد. یکی از راهبردهای پیشگیرانه از جرم «پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی»1 می باشد که اولین بار توسط جرم شناس آمریکایی سی ری جفری2 در کتابی به همین عنوان ارائه شد. هدف از مقاله حاضر معرفی رویکرد پیشگیری از وقوع جرم از طریق محیطی و ارائه مدل تحلیلی از شاخص های مؤثر بر پیشگیری از وقوع جرم (سرقت) در ساختمان های مسکونی می باشد. جامعه مورد مطالعه در این تحقیق، منطقه یک شهرداری قزوین می باشد که به دلیل ویژگی هایی مانند قرارگیری در بافت فرسوده، تراکم جمعیتی بالا و وضعیت نامناسب شبکه بندی شهری، شاهد وجود آمار بالای سرقت از ساختمان های مسکونی در این منطقه هستیم. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله بر اساس هدف، از نوع کاربردی و بر اساس ماهیت، توصیفی – تحلیلی می باشد. جمع آوری اطلاعات در دو مرحله صورت گرفت. در مرحله اول پیشینه و چهارچوب نظری تحقیق با استفاده از اطلاعات کتابخانه ای و اسنادی جمع آوری و مدل تحلیلی ارائه گردید. در مرحله دوم نیز به صورت میدانی، محدوده های چهارگانه موردمطالعه با استفاده از معیارهای به دست آمده از مرحله اول مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین برای ارزیابی و اولویت بندی شاخص های ارائه شده در مدل تحلیلی از تکنیک سلسله مراتبی فازی(AHP) استفاده شده است. نتایج نشان داد که پهنه یک (دباغان) امن ترین پهنه در محدوده مورد مطالعه محسوب می گردد. همچنین از میان اصول و معیارهای موردبررسی، «قلمروبندی» و «نظارت طبیعی» با وزن های «42/0» و «34/0» بیشترین نقش را در پیشگیری از وقوع سرقت در خانه های مسکونی دارند.