رابطۀ آموزش مقررات راهنمایی و رانندگی با رفتارهای ترافیکی دانش‌آموزان تهرانی

Abstract

ازجمله روش‌های پیشگیری از تصادفات عابران پیاده، سازوکارهای اجتماعی می‌باشد. آموزش مستقیم، ازجملۀ این سازوکارهای اجتماعی بوده و نتایج پژوهش در کشورهای دیگر از تأثیر بسزای آن خبر می‌دهد. با توجه به حجم قابل‌توجه کودکان و نوجوانان از آسیب‌های جدی تصادفات عابران پیاده، توجه به آموزش این بخش از جامعه، ضرورت بالایی دارد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ روش‌های کمّی گردآوری داده‌ها، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعة آماری پژوهش، کلیۀ دانش‌آموزان پسر مقطع ابتدایی پایۀ چهارم، پنجم و ششم مناطق 1 و 2 شهر تهران در سال تحصیلی 98-99 می‌باشد که با استفاده از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی آسان، تعداد 150 دانش‌آموز به‌عنوان نمونه انتخاب و موردارزیابی قرار گرفتند. ابزار مورداستفاده در این مطالعه، مشاهده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که فراوانی افرادی که هرکدام از عامل‌ها را پس از آموزش رعایت کرده‌اند، نسبت به افرادی که آموزش ندیده‌اند، به‌طرز چشمگیری افزایش‌ یافته است (میانگین 314 درصد در 10 عامل بررسی‌شده). رعایت حق تقدم وسایل نقلیه هنگام عبور از عرض خیابان، معیاری است که پیش از آموزش (59 درصد رعایت) و پس ‌از آن (93 درصد رعایت) بیشترین میزان رعایت را نزد دانش‌آموزان داشته است. این در حالی است که معیار رفتار ایمن و مداخلۀ فعال در رفتار دیگر کاربران در ترافیک (توجه به ایمنی دانش‌آموزان دیگر و مشارکت با سایر دانش‌آموزان هنگام تردد در معابر)، کمترین میزان رعایت را پیش از آموزش (4 درصد رعایت) و پس ‌از آن (27 درصد رعایت) داشته است. بیشترین ضریب همبستگی میان آموزش و رعایت معیارها در رعایت قانون پنجه‌طلایی (580/0) بوده است. نتایج در این زمینه نشان می‌دهد که این عامل در افرادی که آموزش‌ دیده‌اند، به نسبت افراد آموزش‌ندیده (نسبت به دیگر عوامل) متفاوت‌تر است. این امر می‌تواند ناشی از آن باشد که افراد آموزش‌ندیده از ماهیت این قانون اطلاعی ندارند.