مدلسازی عوامل تأثیرگذار در شدت تصادفات عابرپیاده با استفاده از روش تحلیل عاملی و رگرسیون لجستیک

Abstract

زمینه و هدف: پیاده‌روی یکی از جنبه‌های اجتناب‌ناپذیر حمل‌و‌نقل شهری است و شهروندان برای انجام امور روزانه ناگزیر به طی نمودن بخشی از مسیر به صورت پیاده هستند. در سفرهای کوتاه انتخاب پیاده‌روی تا مقصد توسط کاربران، مهمترین شاخص در تجلی سلامت ترافیک شهری است. حفظ و بهبود ایمنی تردد عابرپیاده، مهمترین عامل در تشویق آنها نسبت به انتخاب پیاده‌روی است. روش: در این پژوهش با مطالعه و بررسی تصادفات عابرین‌پیاده و عوامل تأثیرگذار در آن در دو منطقه پرازدحام شهر رشت، نسبت به مدلسازی‌‌ تصادفات عابرپیاده جهت شناخت و درک بهتر پارامترهای مؤثر بر ایمنی تردد عابرین، اقدام شده است. جهت مدلسازی و تعیین معادله، از تحلیل عاملی و رگرسیون لجستیک، استفاده شده است. متغیر وابسته در اینجا، شدت تصادفات عابرپیاده (جرحی و فوتی) بوده و متغیرهای مستقل نیز عوامل تاثیرگذار در تصادفات عابرین هستند. در گام نخست، متغیر‌های مستقل با توجه به فراوانی آنها در تصادفات (جرحی و فوتی) بصورت عامل‌های (گروه‌های) جدید جهت کاهش متغیرها دسته‌بندی شده‌ و در ادامه رابطه عامل‌های جدید با متغیر وابسته در معادله‌ای با استفاده از رگرسیون لجستیک تعیین می‌شود. نتایج: نتایج نشان می­دهد که سن عابرپیاده رابطه معکوسی با شدت تصادفات داشته است. بدین­معنا که با افزایش متغیر سن، تصادفات جرحی کاهش می‌یابد. همچنین به لحاظ زمانی بیشترین تصادفات جرحی عابرین در نیمه دوم سال و همچنین اواخر هفته رخ داده که می‌تواند ناشی از بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها و تردد بیشتر در این ایام باشد. پیشنهادها: بایستی توجه ویژه­ای به گروه‌های سنی آسیب‌پذیر، که عمدتاً جوانان و نوجوانان هستند، صورت پذیرد. همچنین به علت بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها در نیمه دوم سال و تردد بیشتر دانشجویان در این دو منطقه شهر رشت و نیز شرایط جوی در ماه‌های پاییز و زمستان می‌بایست تمهیدات لازم جهت کاهش تصادفات عابر‌پیاده لحاظ شود. از طرفی با برگزاری کلاس‌های آموزشی مختص عابران، ارتقاء آگاهی عمومی از طریق رسانه‌های جمعی، فرهنگ‌سازی لازم جهت استفاده از تسهیلات تردد ایمن مثل پل‌عابر پیاده، عبور از گذرگاه‌های عابرپیاده، توجه به چراغ راهنمایی و ... می­توان گامی مثبت در جهت کاهش تصادفات عابرین‌ برداشت.