اثربخشی بستۀ آموزشی روان‌شناختی رانندگان بر رفتارهای دوستانه و احساس خصومت رانندگان اتوبوس‌های درون‌شهری تهران

Abstract

هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی بستۀ آموزشی روان‌شناختی بر رفتارهای دوستانه و احساس خصومت در رانندگان اتوبوس‌های درون‌شهری تهران بود. روش: این پژوهش از نوع شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون تک‌روی است. نمونه با روش در دسترس انتخاب شد که شامل 209 نفر از رانندگان شرکت واحد اتوبوس‌رانی شهر تهران بود. این آزمودنی‌ها به‌صورت تصادفی در چهار گروه تقسیم شدند و آموزش‌‌ها را دریافت کردند. برای جمع‌‌آوری داده‌‌ها از شرکت‌‌کنندگان خواسته شد در دو مرحلۀ پیش‌آزمون و پس‌آزمون به مقیاس رفتارهای دوستانه (ریزمن، 1983) و سیاهۀ احساس خصومت ردفورد – ویلیامز (ویلیامز، 1998) پاسخ دهند. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که مداخلۀ حاضر به افزایش میانگین مربوط به زیرمقیاس‌های رفتارهای دوستانه و کاهش میانگین احساس خصومت منجر شده است؛ اگرچه این کاهش، تفاوت معنی‌داری را در میزان خصومت آزمودنی‌ها بین پیش‌آزمون و پس‌آزمون ایجاد نکرد. بحث و نتیجه‌گیری: بستۀ آموزشی حاضر توانسته است رفتار دوستانه و برخی خرده‌مقیاس‌های آن را بهبود بخشد؛ اما بر احساس خصومت مؤثر نبوده است