نقش رسانه‌های تصویری در پیشگیری و بروز جرایم خشونت‌آمیز

Abstract

در این مقاله تلاش‌هایی برای بررسی نقش رسانه‌های تصویری در بروز جرایم خشونت‌آمیز صورت گرفته است. مقالۀ حاضر به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی به دنبال پیدا نمودن ارتباط بین تأثیر تماشای فیلم و سریال‌های خشونت‌آمیز و جرائم است. مسألۀ اصلی این مقاله این است که علل بروز خشونت در رفتار افراد جوامع چیست؟ رسانه‌ها تا چه اندازه در بروز جرایم خشونت آمیز می‌توانند موثر باشند؟ مصادیق جرایم خشونت-آمیز چیست؟ باتوجه به مطالعات انجام شده در این مقاله باید اذعان نمود که عللِ متفاوتی در بروز رفتارهای خشونت‌آمیز وجود دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به فشارهای محیطی، کمبودهای مادی، ناکامی‌ها و سرخوردگی‌ها، عوامل اقلیمی، و در کنار علل یاد شده به زمینه‌های یادگیری خشونت توسط افراد در محیط خانواده توجه کافی نمود تا بتوان به اقدامات پیشگیرانه‌ی موثری در زمینه دست پیدا نمود. همچنین با توجه به نظریات تبیین‌کننده‌ی خشونت رسانه‌ای می‌توان اذعان نمود که رسانه‌ها با نمایش فیلم‌های خشونت‌آمیز می‌توانند موجبات بروز خشونت را فراهم آورده و جهانی خشن، ناامن و پرمخاطره را تکوین بخشند. آنچه آشکار است این که رسانه‌ها همانطور که در ایجاد امنیت نقش ایفا می‌کنند امکان دارد با تولید انبوه فیلم‌های خشونت‌آمیز و انتشارِ گسترده‌ی اخبار جرم و جنایت، خشونت و ناامنی، سبب انتقال تجارب و فنونِ ارتکاب جرم به کل مردم ‌شوند. بر این اساس به نظر می‌رسد که رسانه‌ها به نوعی به طور مستقیم خودآگاه یا غیرمستقیم و ناخودآگاه در ترویج خشونت، جرم و جنایت و انحرافات اجتماعی دخیل هستند. یکی از مشکلاتی که در روند تولید برنامه‌های رسانه‌ای وجود دارد، عدم تطابق برنامه‌ها با نیاز روزِ جامعه است در حقیقت توسعه‌ی فرهنگ مبتنی بر خشونت در ساخت برنامه‌های رسانه‌ها، نه به دلیل نیاز جامعه، بلکه بیشتر به دلیل تقلید از فرهنگ رسانه‌ای جهانی و به ویژه غربی است؛ بنابراین شایسته است به منظور پیشگیری از جرایم خشونت‌آمیز در تولید و تدوین برنامه‌های رسانه‌ای، مقتضیات فرهنگی و روحیات جمعی افراد جامعه در نظر گرفته شود.