قراسوران‌های کرمانشاهان و امنیت راه‌های نواحی سرحدی از مشروطه تا پایان جنگ جهانی اول (1324 – 1336 ق/ 1906 -1918 م)

Abstract

کرمانشاهان از گذشته به دلایل هم‌مرزی با عثمانی، قرار داشتن در مسیر راه‌های تجاری و بازرگانی، عتبات عالیات و غیره دارای موقعیت سوق‌الجیشی ویژه‌ای بود. جدای از رفت‌‌و‌آمد‌های تجاری –بازرگانی،هرساله زوارزیادی که حامل وجه ‌نقد قابل‌توجهی بودند، از آن می‌گذشتند. ثبات و برقراری امنیت این منطقه و تأمین امنیت مالی و جانی عابران، یکی از چالش‌های جدی دولت مرکزی و حکمران ولایت بود. حفاظت و تأمین امنیت راه‌های نواحی سرحدی مشکل‌تر از نواحی داخلی بود، چرا که قطاع‌الطریق در صورت تحت تعقیب قرار گرفتن به‌آسانی از مرز می‌گذشتند و در آن سوی مرز پناه می‌گرفتند. تأمین امنیت راه‌های این حدود بر تعقیب قطاع‌الطریق اولویت داشت. در همین راستا و از جانب دولت‌مردان، تشکیلات قراسورانی مورد توجه قرار گرفت که وظیفه آنها حفظ و حراست راه‌ها و امنیت طرق و شوارع بود. بنابراین مسألة این پژوهش چگونگی و میزان موفقیت این رویکرد در انجام امور محوله است که با تکیه بر اسناد آرشیوی و با روش توصیفی –تحلیلی موردارزیابی قرارگرفته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد به دلیل شرایط ناپایدار سیاسی در دوره مورد مطالعه قراسوران‌ها نه تنها تأمین‌کننده امنیت در راه‌ها نبودند که خود عامل اصلی ناامنی بودند. بااین‌حال باوجود تأسیس ژاندارمری، این نیروها در کرمانشاهان مثمر ثمری نشدند چرا که ایلات آنها را به‌عنوان رقیب می‌نگریستند و در کار آنها کارشکنی می‌نمودند.