بنیان‌های ژئوپولیتیک و ظرفیت‌ها و چالش‌ها در سیاست ائتلاف ایران با کشورهای منطقه آمریکای لاتین

Abstract

توسعه ارتباطات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ... با کشورهای منطقه آمریکایی لاتین در دو دهه گذشته ازجمله رویکردهای مهم در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بوده است. در این میان آنچه اهمیت دارد، تبیین و بهینه‌سازی الگوی رفتارى جمهوری اسلامی ایران نسبت کشورهای آمریکای لاتین در راستای منافع ملی و متناسب با تحولات ساختاری نظام بین­الملل می­باشد. بر همین اساس هدف اصلی این پژوهش؛ «تبیین بنیان‌های ژئوپولیتیک، ترسیم وضعیت کنونی و ظرفیت­ها و چالش­های آتی سیاست ائتلاف جمهوری اسلامی با منطقه آمریکای لاتین» است. لذا در این پژوهش که از نوع توصیفی-تحلیلی با جمع‌آوری داده‌های کتابخانه‌ای است، تلاش گردید به این پرسش اصلی پاسخ داده شود که؛ «سیاست ائتلاف در رویکرد جمهوری اسلامی ایران به منطقه آمریکای لاتین واجد چه مشخصه‌هایی می‌باشد؟» در پاسخ ضمن طرح سؤالات فرعی و با بهره‌گیری از مبانی نظری مبتنی بر «عمق راهبردی» و «موازنه نرم»، این فرضیه اصلی ارائه می‌شود که؛ «سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال منطقه آمریکای لاتین مبتنی بر سیاست ائتلاف با تأکید توأمان بر هویت ارزشی و ضرورت‌های افزایش منزلت ژئوپلیتیک جهت مقابله با نظام هژمونیک تبیین می‌گردد. این سیاست ائتلاف شامل مؤلفه‌های؛ هنجارمحوری، فرصت انگاری، توسعه عمق راهبردی و منفعت محوری می‌باشد. بر همین اساس نیز ایران در سطوح و ابعاد مختلف سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و ... بایستی لحاظ داشتن ظرفیت‌ها آمریکای لاتین و چالش­های موجود (آنچنان‌که در متن پژوهش تشریح شده است) سیاست ائتلاف را در پیش گیرد.»