سیاست دفاعی و امنیت جمعی در غرب آسیا

Abstract

نبود نظام امنیت جمعی در غرب آسیا مساله ای بنیادین برای دولتهای منطقه است. اینکه چرا یک نظام امنیت جمعی در منطقه وجود ندارد و چگونه سیاست‌های دفاعی امکان امنیت جمعی را محدود ساخته است؟ و چه راهکارهایی برای برون رفت از این وضعیت وجود دارد؟ از مهم ترین پرسش های مطرح شده در این رابطه است. ایده اصلی این نوشته آن است که رابطه سیاست دفاعی و نظام امنیت جمعی یک رابطه متقابل است و سیاست دفاعی در واکنش به محیط امنیتی منطقه‌ای شکل گرفته و تأثیر آن بر محیط امنیتی می‌تواند به ساختارهایی از جامعه امن منطقه‌ای تا نظام امنیت جمعی، موازنه پایدار، موازنه شکننده و یا بحران منطقه‌ای منجر شود. در مورد غرب آسیا نیز محیط منطقه‌ای قطبی‌شده، مداخله‌پذیر و بحرانی در تعامل با محیط‌های داخلی متأثر از نگرش متعارض نخبگان، نبود اولویت‌های همکاری‌جویانه و انگیزه‌های هجومی، شرایط را به سوی یک موازنه شکننده و بحرانی سوق داده و مانعی اساسی برای نظام امنیت جمعی رقم زده است. برای بررسی این ایده با استفاده از روش تحلیل کیفی داده های موجود به ارائه مبانی نظری، بررسی محیط منطقه‌ای غرب آسیا، سیاست دفاعی دولت‌های مهم آن و نیز ساختار نظام منطقه‌ای و پیامدهای آن پرداخته ام. <strong> </strong>