تبیین عوامل مؤثر در انتخاب صحنه‌های عملیات جمهوری اسلامی ایران با رویکرد جنگ‌های آینده

Abstract

انتخاب صحنه­های عملیات در تمام جنگ‌ها یکی از مباحث مهم و اساسی برای همه فرماندهان نظامی و اعضای ستاد آنها در سطوح مختلف به ویژه سطح میانی جنگ می­باشد. زمانی می­توان از انتخاب صحیح صحنه­های عملیات اطمینان کسب کرد که انتخاب آنها بر مبنای شاخص­های دقیق و عوامل مؤثر صورت گرفته‌اند. این امر، مستلزم آن است که عوامل یادشده به درستی شناسایی و مورد بررسی قرار گیرند. جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با تهدیدات احتمالی آینده متناسب با شرایط و توانمندی‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، نظامی و محیط جغرافیایی و همچنین با استفاده از عوامل و شاخص­ها باید صحنه­های عملیاتی خود را تبیین نماید. هدف از این تحقیق بازشناسی عوامل مؤثر در انتخاب صحنه‌های عملیات در جنگ آینده بوده است. برای این منظور محقق صحنه‌های عملیات در هشت­سال­دفاع­مقدس، شناخت ویژگی­ها و مشخصات جنگ‌های آینده و عوامل مؤثری که در هریک از این جنگ‌ها وجود داشته است را شناسایی و تدوین نموده است، سپس برای توسعه و تکمیل اطلاعات با استفاده از روش کتابخانه­ای، اسناد، مدارک را مورد توجه قرار داده و به‌روش مصاحبه عمیق و پرسشنامه، نیز اطلاعات لازم را گرد­آوری وتکمیل نموده است. نوع تحقیق، کاربردی، توسعه­ای و روش تحقیق، تاریخی و پیمایشی بوده است. جامعه آماری این تحقیق نزدیک­به 1000 نفر از فرماندهان ارشد، کارشناسان و اعضای هیات علمی ارتش و سپاه بوده­که همه از خبرگان­نظامی می­باشند. روش تحقیق یادشده ازطریق روش خوشه­ای چندمرحله­ای انجام گرفته، و حجم نمونه با استفاده از فرمول آماری فریدمن، 233 نفرتعیین شده است. نتایج تحقیق یادشده نشانگر این است که عوامل اصلی و زیرشاخص­های آنها در جنگ آینده به ترتیب اولویت شامل عوامل اجتماعی و فرهنگی،اقتصادی، نظامی، سیاسی و جغرافیای نظامی می‌باشد.