بررسی ساختار اکولوژیکی (فراوانی، غنا، یکنواختی، غالبیت، تشابه و تنوع) پرندگان استان گلستان در بازه زمانی پنج ساله (1390-1394)

Abstract

پرندگان تنها موجوداتی هستند که به سبب قدرت پرواز دارای دامنه پراکنش وسیع بوده و تغییرات ساختاری در ترکیب، تنوع و تراکم اکولوژیک آن‏ها می‏تواند بیانگر تغییرات محیط زیست باشد. این مطالعه با هدف شناسایی گونه‏ها، شاخص‏های تنوع زیستی و سایر مقادیر شاخص‏های اکولوژیک در یک بازه زمانی 5 ساله (94-90) از 22 سایت نمونه‏برداری، برای اولین بار در استان گلستان انجام شده است. در مجموع 123 گونه از 27 خانواده پرنده شناسایی شد که 6 گونه آن در لیست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت قرار دارند. از نظر تعداد افراد گونه‏ها، به ترتیب چنگر معمولی، اردک سرسبز و فلامینگوی بزرگ بیشترین تعداد را داشتند. خانواده Anatidae بیشترین تعداد افراد را در پرندگان شامل شدند. شاخص‏های اکولوژیک نشان دادند بیشترین تنوع و یکنواختی گونه‏ها در سال 1391 بوده و طی سال‏های اخیر، نه تنها تعداد افراد گونه‏ها کاهش چشمگیری داشته، بلکه تمام شاخص‏های تنوع کاهش یافته است و این درحالی است که شاخص غالبیت به طور معنی‏داری افزایش دارد. نتایج این مطالعه هشداری برای علاقه‏مندان و دوستداران حفاظت محیط زیست و همچنین کارشناسان و مدیران این حوزه است و ضرورت حفاظت از این مناطق را بیش از پیش آشکار می‏کند.