تبیین و ساخت شاخص ثبات مالی و بررسی آن برای کشورهای در حال توسعه

Abstract

جهانی شدن بازارهای مالی و کمرنگ شدن مرزهای ملی با سرعت قابل توجهی در حال وقوع است. با توجه به روند جهانی شدن مالی، وقوع بحران‌های مالی و نیاز به تحلیل و کنترل بازار مالی، مباحث ثبات مالی و به خصوص شاخص اندازه‌گیری آن در چند سال اخیر مورد توجه قرار گرفته است. اما به دلیل گستردگی موضوع و کمبود یافته‌های عمیق در این خصوص، شاخص کلی، فراگیر و معتبر برای آن تاکنون ارائه نشده و مطالعات مختلف، شاخص‌های متفاوت و روش‌های گوناگونی را برای مطالعه ثبات و امنیت بازار مالی مورد استفاده قرار داده‌اند. در این مقاله ضمن بررسی مطالعات و ادبیات تجربی موجود در زمینه مباحث ثبات و امنیت مالی و شاخص‌های متفاوت ارائه شده برای آن، شاخصی با عنوان «شاخص فراگیر ثبات بازار مالی (CFSI)» برای ارزیابی و سنجش ثبات مالی کشورهای در حال توسعه ساخته شده و مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج بررسی شاخص مزبور در 105 کشور نشان می‌دهد با افزایش سطح توسعه‌یافتگی و درآمدی گروه‌های کشورها، شاخص ثبات مالی آن‌ها نیز افزایش می‌یابد. همچنین ثبات بازارهای مالی در کشورهای نفت‌خیز منطقه خاورمیانه نسبت به بقیه گروه‌های کشورها کمتر بوده و ایران دارای یکی از بی‌ثبات‌ترین بازارهای مالی دنیاست.