بررسی اثر هورمون‌های سیتوکینین و جیبرلین بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و فعالیت آنزیم‌‌های‌ آنتی‌اکسیدانی در بذور ارقام ذرت زوال یافته (Zea mays L.)

Abstract

زوال بذر ‌یکی از عوامل کاهش دهنده بنیه و محدودکننده جوانه‌زنی در ‌بذر می‌باشد. شناسایی عوامل تاثیر گذار بر زوال بذر بسیار با اهمیت است. به‌منظور بررسی اثر هورمون­های گیاهی بر ویژگی­های جوانه‌زنی و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانت بذور فرسوده ذرت آزمایشی در سال 1398 در آزمایشگاه بذر گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم زراعی و دامی دانشگاه تهران انجام گرفت. این تحقیق به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل عامل رقم در دو سطح (رقم 704 و رقم 260)، عامل پیری زودرس در 4 سطح (0، 5، 10 و 15 روز) و عامل هورمون در دو سطح (هورمون جیبرلین و هورمون سیتوکینین) بودند. زوال بذر سبب کاهش شاخص­های جوانه­زنی و کاهش فعالیت آنزیم­های آنتی اکسیدانت پراکسیداز و کاتالاز شد. تیمار بذرهای زوال یافته با هورمون­های سیتوکینین و جیبرلین سبب افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان شد. هورمون سیتوکینین نسبت به هورمون جیبرلین اثربیشتری بر افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان در بذرهای زوال یافته داشت. نتایج نشان داد که بنیه ضعیف بذر سبب کاهش فعالیت آنزیم­ها می­شود و هورمون­های گیاهی می تواند به عنوان یک رهیافت زراعی سبب جبران خسارت در بذرهای با بنیه پایین ‌استفاده شود. همچنین طبق نتایج بدست آمده رقم 704 با بنیه بالاتر فعالیت آنزیمی بیشتری را نسبت به رقم 260 نشان ‌داد.