پاسخ فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های مختلف پنبه (Gossypium hirsutum L.) در محیط شور و غیرشور

Abstract

چکیده پنبه (<em>Gossypium hirsutum </em>L.) یکی از مهمترین محصولات در سراسر می‌باشد و جزء گیاهان متحمل به شوری طبقه‌بندی می‌شود. ارقام مختلف این گیاه نسبت به شوری خاک واکنش‌های متفاوت نشان می‌دهند. هدف از این تحقیق، اثر تنش شوری از نظر میزان تحمل ارقام پنبه از طریق سنجش فاکتورهایی نظیر آنتوسیانین‌ها، آنتی‌اکسیدانت‌ها، پرولین و برخی عناصر تحت اثر شوری‌های مختلف بود. بر این اساس 10 رقم پنبه شامل ساحل، Q28، 43200، شیرپان 539، چکوروا، کوکر 349، سپید، سیلند،‌ سوپر اکرا و اوپال در 2 سطح شوری شامل خاک طبیعی و خاک کشور با هدایت‌الکتریکی 2 و 16 دسی زیمنس بر متر کشت شدند. سنجش‌ها در مرحله رشد رویشی بر روی برگ پنبه صورت گرفت. در محیط شور (16 دسی زیمنس بر متر) نسبت به محیط غیرشور (2 دسی زیمنس بر متر) غلظت یون‌های سدیم، کلسیم، منیزیم و کلر در همه ارقام افزایش یافت. میزان فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز در محیط شور نیز در همه ارقام روند صعودی را طی نمود. بالاترین میزان آنتوسیانین مربوط به رقم سیلند در محیط شور بود. همچنین با افزایش شوری میزان پرولین در رقم‌های ساحل، شیرپان 539، کوکر 439 و اوپال افزایش یافت.