تحلیل نقش سرمایه‌گذاری دولتی و خصوصی در تولید غیرنفتی در ایران

Abstract

سرمایه‌گذاری به عنوان عوامل اصلی تعیین‌کننده تولید در بلندمدت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با توجه به اهمیت موضوع در این پژوهش به بررسی اثر سرمایه‌گذاری دولتی و خصوصی بر تولید ناخالص داخلی غیرنفتی در قالبی نامتقارن در دوره زمانی 1395-1350 پرداخته شده است. نتایج حاصل از برآورد الگو با روش خودتوضیحی با وقفه‌های توزیعی خطی (متقارن) نشان می‌دهد که در کوتاه‌مدت و بلندمدت سرمایه‌گذاری دولتی و خصوصی اثر مثبت بر تولید ناخالص داخلی غیرنفتی دارد. برآورد الگو با روش غیرخطی (نامتقارن) بیانگر آن است که در کوتاه‌مدت و بلندمدت اثر سرمایه‌گذاری دولتی و خصوصی بر تولید ناخالص داخلی نامتقارن است. به‌طوری که افزایش‌ها در سرمایه‌گذاری دولتی اثر مستقیم بر تولید غیرنفتی دارد اما کاهش‌ها با اثری معنادار همراه نیست. همچنین افزایش‌ها و کاهش‌ها در سرمایه‌گذاری خصوصی اثر مستقیم (ولی متفاوت از حیث اندازه) بر تولید غیرنفتی دارد. بر این اساس رابطه مستقیم بین سرمایه‌گذاری خصوصی و تولید غیرنفتی در هر دو حالت افزایش‌ها و کاهش‌ها برقرار است ولی این رابطه مستقیم برای سرمایه‌گذاری دولتی تنها به هنگام افزایش‌ها وجود دارد. شاخص قیمت مصرف‌کننده در روش خطی و غیرخطی در کوتاه‌مدت و بلندمدت اثری مثبت بر تولید غیرنفتی دارد ولی تولید نفت با اثر معناداری بر تولید غیرنفتی همراه نیست.