تأثیر آزاد سازی تجاری بر شاخص توسعه انسانی در گروه کشورهای منتخب

Abstract

آزادسازی تجاری، رفع محدودیت­هایی است که سیاست­گذاران بر سر راه حرکت متغیرهای کلان اقتصادی در بازارهای اقتصادی ایجاد می­کنند. آزادسازی تجاری، سبب تخصصی­تر شدن تولید، تقسیم کار و افزایش درآمد می شود. افزایش درآمد، فرصت­های آموزشی، مراقبت­های بهداشتی و پزشکی بهتری را فراهم می­آورد و سبب عرضه خدمات اجتماعی مطلوب­تری از سوی دولت ها می­شود. همچنین گسترش تجارت، سبب بهبود تعاملات فرهنگی و گسترش تنوع کالاهای در دسترس مصرف کنندگان می شود. تجارت انواع جدیدی از کالاها و خدمات مانند تجهیزات پزشکی و بهداشتی را روانه بازارهای داخلی می­کند. از این رو سلامتی و طول عمر افراد افزایش می یابد و بر شاخص توسعه انسانی تأثیر می گذارد. آزادسازی تجاری می­تواند درآمدهای مالیاتی دولت و تعرفه­های گمرکی را کاهش دهد. کاهش درآمد دولت نیز بر کیفیت و کمیت ارائه خدمات عمومی دولتی مانند آموزش، بهداشت تأثیر دارد و شاخص توسعه انسانی را کاهش می­دهد. همچنین گسترش تجارت می­تواند اثرات سویی بر محیط زیست و توسعه پایدار داشته باشد. در این راستا، هدف اصلی این مقاله، بررسی میزان تأثیرگذاری آزاد سازی تجاری بر شاخص توسعه انسانی در گروه کشورهای منتخب درآمد متوسط در دوره زمانی 2015-2000 می­باشد. نتایج حاصل از برآورد مدل ها با استفاده از روش اثرات ثابت در گروه کشورهای منتخب، نشان داد که شاخص آزادسازی تجاری، تأثیر مثبت و معناداری بر شاخص توسعه انسانی دارد.