بررسی تأثیر طول عمر بر پس‌انداز در ایران

Abstract

در حالی که مطالعات تجربی پیشین، اثر منفی نرخ‌های وابستگی افراد را بر پس‌انداز بدون توجه به متغیر طول عمر مورد بررسی قرار داده‌اند، در این پژوهش با در نظر گرفتن جایگاه و اهمیت پدیده سالخوردگی جمعیت و افزایش طول عمر طی دهه‌های اخیر، برآورد تابع پس‌انداز ایران را در دوره 1347-1389مورد بررسی قرار داده‌ایم. پس از طراحی تابع پس‌انداز برای ایران، از تکنیک همجمعی ARDL برای بررسی وجود رابطه بلندمدت بین متغیرها استفاده کرده و ضرایب مربوط به مدل‌های بلندمدت و تصحیح خطا را برآورد کرده‌ایم. آزمون‌های CUSUM و CUSUMSQ پایداری تابع پس‌انداز در ایران را نشان می‌دهد. نرخ وابستگی افراد مسن، نرخ پس‌انداز را چه در کوتاه مدت و چه در بلندمدت کاهش می‌دهد؛ در حالی که طول عمر در کوتاه‌مدت و بلندمدت، اثر مثبت و معناداری بر نرخ پس‌انداز دارد و البته این اثر در بلندمدت بیش از کوتاه‌مدت است. هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت مقدار مطلق اثر نرخ وابستگی افراد مسن بیشتر از اثر طول عمر است. نتایج بررسی طول عمر، پاسخ مثبت افراد به افزایش امید به زندگی را نشان می‌دهد. در واقع، امید به زندگی بالاتر گویای بهبود وضعیت سلامت افراد سالخورده و مسن است که سبب می‌شود بر نحوه­ رفتار پس‌انداز آنها تأثیر گذاشته و آنها با یک دوراندیشی نسبت به این وضعیت، بر میزان پس‌انداز خود بیفزایند.