رابطه بین عوامل اجتماعی و روان‌شناختی با رفتار صرفه‌جویی انرژی دانش آموزان

Abstract

با توجه به کاهش شدید منابع انرژی و مواد مصرفی در جوامع امروزی، علی‌رغم افزایش جمعیت که نتیجه آن نیاز بیشتر افراد جامعه به منابع انرژی و مواد برای تأمین مایحتاج این‌همه انسان می‌باشد، بنابراین جوامع امروزه به دنبال چاره‌اندیشی بوده و راهکاری با عنوان توسعه پایدار را همگی پذیرفته‌اند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین عوامل اجتماعی و روان‌شناختی با رفتار صرفه‌جویی انرژی انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق از بین دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر شیراز با تعداد 36000 نفر با روش تصادفی ساده با استفاده از فرمول کوکران با حجم نمونه به تعداد 267 نفر انتخاب ‌شده‌اند. ابزار گردآوری داده‌ها در پژوهش حاضر پرسش‌نامه با 41 سؤال در مقیاس لیکرت بوده که به ترتیب بر مبنای پرسش‌نامه دانش محیط‌زیستی هو، کوانگ و کیم (2013)، هنجارهای ذهنی محیط‌زیستی ریورا (2004)، مسئولیت‌پذیری اجتماعی محیط‌زیستی کو، هوانگ وکیم (2013)، تجربیات پیشین ریورا (2004)، کنترل رفتاری ادراک‌شده، چو و هوا (2001)، سودمندی ادراک‌شده، مون وکیم (2001)، نگرش محیط‌زیستی کو، هوانگ وکیم (2013) و تمایل به رفتار صرفه‌جویانه انرژی کوانگ وکیم (2013) تهیه شده است. نتایج نشان داد که متغیرهای برون‌زا، دانش محیط‌زیستی، هنجارهای ذهنی محیط‌زیستی، مسئولیت‌پذیری اجتماعی محیط‌زیستی، تجربیات پیشین محیط‌زیستی به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم از طریق متغیرهای واسطه‌ای کنترل رفتار ادراک‌شده، سودمندی ادراک‌شده و نگرش محیط‌زیستی بر تمایل به رفتار صرفه‌جویی انرژی معنادار بوده و بیشترین اثر کل مربوط به سودمندی ادراک‌شده و کمترین اثر کل مربوط به هنجارهای ذهنی محیط‌زیستی بر تمایل به رفتار صرفه‌جویی انرژی می‌باشد.