بررسی جایگاه مولفه های اصلی آموزش محیط‌‌‌زیست درکتاب‌های درسی دوره ششم ابتدایی

Abstract

یکی از علل ایجاد بحران‌های محیط‌‌زیستی، عدم ایجاد آگاهی‌های محیط‌‌زیستی می باشد. به طور یقین یکی از راههای ایجاد آن، آموزش صحیح می باشد. از آنجایی که یکی از پرکاربردترین ابزار آموزشی در کشور، کتاب‌های درسی است بنابراین، پژوهش حاضر در زمینه این مبحث مهم و با هدف بررسی میزان توجه به مولفه­ های اصلی آموزش محیط‌‌‌زیست در محتوای کتاب‌های درسی پایه ششم ابتدایی ایران انجام شده است. بدین منظور به تحلیل محتوای کتاب های درسی ششم ابتدایی پرداخته شد. روش پژوهش تحلیل محتوا با روش آنتروپی شانون بود که واحد تحلیل نیز کل صفحات( متن، پرسش‌ها، تمرین‌ها و تصاویر) است. براساس یافته ­ها، بالاترین ضریب اهمیت در کتاب مطالعات اجتماعی مربوط به مؤلفه نحوه بهره برداری از منابع فناپذیر و فناناپذیر(23./.) و کمترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه­های تالاب­ها و جمعیت، آلودگیها، نقش تکنولوژی درمحیط‌‌‌زیست و فرسایش لایه ازن و نقش گرم شدن کره زمین می باشد، در کتاب فارسی(خوانداری) تنها به مولفه های خاک(13../.) و نقش انسان در حفاظت از محیط‌‌‌زیست(2../.)، در کتاب آموزش علوم تجربی ششم ابتدایی به مولفه های محیط‌‌‌زیست، جنگل و درختان(4../.) و نحوه بهره برداری از منابع فناپذیر و فنا ناپذیر(23./.) و در کتاب تفکر و پژوهش تنها به مؤلفه جنگل و درختان توجه شده و به دیگر مولفه‌های محیط‌‌‌زیست توجهی نشده است. در کتاب‌های قرآن، ریاضی، کار و فناوری، هدیه­های آسمانی و فارسی (نوشتاری) ششم ابتدایی به مولفه­ های محیط‌‌‌زیست توجهی نشده است. نتایج نشان داد که توجه متعادل و جامعی به مولفه ­های آموزش محیط‌‌‌زیست در محتوای کتاب‌ها نشده است.