ارتباط متقابل توسعه ابزار مالی اسلامی (صکوک) و رشد اقتصادی

Abstract

<em>رسیدن به توسعه اقتصادی هدف همه ملت‌ها به‌حساب می‌آید. دستیابی به رشد اقتصادی نیازمند ایجاد سازوکارهای ویژه است. بازارهای مالی قدرتمند از جمله این سازوکارها می­باشند. توسعه انواع فعالیت‌های اقتصادی بستگی به دسترسی آنها به خدمات مالی دارد. در حال حاضر ابزارهای تأمین مالی متعددی در جهان وجود دارد. بعضی از این ابزارها، به دلیل ربوی­بودن در جوامع اسلامی قابل استفاده نیستند. در دهه اخیر، در عرصه بحث‌های پولی و مالی اسلامی، تلاش­هایی به منظور طراحی و معرفی ابزارهای تأمین مالی منطبق با آموزه­های اسلامی صورت گرفته است. یکی از این ابزارها، انتشار اوراق بهادار اسلامی به نام صکوک است. این اوراق برای تأمین مالی دولت، تأمین مالی بنگاه‌های اقتصادی جهت تولید و صادرات و سازمان‌های وابسته به دولت منتشر می‌شوند که بر اساس عقود اسلامی طراحی‌شده‌اند. در این مطالعه با هدف بررسی ارتباط و اثرگذاری توسعه ابزار مالی اسلامی (صکوک) بر رشد اقتصادی در ایران از فرم تصحیح خطای مدلARDL استفاده شده است و در آن ضرایب مربوط به مدل‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت و تصحیح خطا برای دوره زمانی از فصل چهارم سال ۱۳۸۹ تا فصل چهارم سال ۱۳۹۴ برآورد گردیده است. در فرم تصحیح خطای مدل ARDL نوسانات کوتاه‌مدت متغیرها به مقادیر تعادلی بلندمدت آنها ارتباط داده می­شوند. این مدل‌ها در واقع نوعی از مدل‌های تعدیل جزئی‌اند که در آن‌ها با واردکردن پسماند پایا از یک رابطه بلندمدت، نیروهای مؤثر در کوتاه‌مدت و سرعت نزدیک­شدن به مقدار تعادلی بلندمدت اندازه‌گیری می‌شود. نتایج نشان می­دهد که انتشار صکوک بر تولید ناخالص داخلی تأثیر مثبت و معناداری دارد و سبب افزایش رشد اقتصادی می‌گردد</em>.