مطالعه امکان تغییر الگوی کشت برنج از شرایط غرقابی به هوازی در مازندران

Abstract

کمبود آب و رقابت در مصرف آن امروزه به ضرورت اساسی جهت توسعه سیستم مناسب کشت برنج که نیاز به مقدار آب کمتری داشته باشد تبدیل شد. از اینرو این تحقیق به منظور مطالعه وضعیت61 ژنوتیپ برنج هوازی به همراه سه رقم شاهد شامل فجر، ندا و طارم محلی جهت امکان تغییر الگوی کاشت از سیستم غرقابی به هوازی در مازندران و انتخاب بهترین ژنوتیپ ها اجرا شد. ژنوتیپ های برنج در قالب آزمایش حجیم شده که ارقام شاهد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی منتسب شدند در اراضی شرکت زراعی دشت ناز ساری در سال 1388 ارزیابی شدند. در این مطالعه صفات تعداد روز تا ظهور خوشه، ارتفاع بوته، تعداد دانه پر و پوک در خوشه، طول و عرض دانه، وزن 1000دانه، وضعیت عمومی در تحمل به بیماری‌ها و آفات و قابلیت پذیرش عمومی اندازه‌گیری شدند. نتایج تجزیه و تحلیل آماری داده ها برای صفات مختلف در ژنوتیپ های مورد مطالعه حاکی از برتری تعداد 8 ژنوتیپ هوازی برنج بر ارقام شاهد بودند که عمدتا دارای زمان رسیدگی کوتاهتر، طول و عرض دانه مطلوب و وزن 1000 دانه بالاتری بودند. از اینرو این دسته از ژنوتیپ ها جهت انجام مطالعات تکمیلی و معرفی رقم مناسب جهت کشت در شرایط هوازی پیشنهاد می شوند. همچنین نتایج نشان داد که ازمیان ژنوتیپ های شاهد رقم ندا نیز وضعیت مطلوبی در شرایط هوازی نشان داد، که به عنوان رقم متحمل به شرایط کم آبی می تواند در مطالعات مرتبط با تحمل به خشکی مورد استفاده قرار گیرد.