کمی سازی واکنش جوانه زنی گندم در واکنش به دما و پتانسیل آب

Abstract

برای کمی سازی واکنش سرعت جوانه ‏زنی به دما در تعیین دماهای کاردینال انتخاب مدل مناسب بسیار مهم است. پژوهش حاضر به منظور ارزیابی مدل‏های رگرسیونی غیر‏خطی برای توصیف سرعت جوانه‏زنی گندم (رقم مروارید) به دما و پتانسیل آب صورت گرفت. بدین منظور سرعت جوانه‌زنی بذور در دماهای 5، 10، 15، 20، 25، 30 و 37 درجه سانتی‌گراد و پتانسیل‌های رطوبتی صفر، 2/0-، 4/0- ، 6/0- و 8/0- مگاپاسکال اندازه‌گیری شد. برای توصیف سرعت جوانه‏زنی در مقابل دما و پتانسیل آب مدل‏های دندان‏مانند، دوتکه‏ای، بتا (اصلی)، بتا (تغییریافته) ارزیابی شدند. نتایج نشان داد مدل دندان‏مانند نسبت به مدل‏های دیگر واکنش سرعت جوانه‏زنی به دما و پتانسیل آب را بهتر توصیف می کند. دمای پایه، دمای مطلوب تحتانی، مطلوب فوقانی و دمای سقف برای جوانه‏زنی گندم در شرایط عدم تنش به ترتیب 5/1، 8/23، 0/33 و 0/41 درجه سانتی‏گراد بدست آمدند. به‏جز دمای پایه برای جوانه‏زنی، سایر دماهای کاردینال تحت تأثیر پتانسیل آب تغییر معنی‏داری نداشتند. ساعت بیولوژیک برای جوانه‏زنی نیز در پتانسیل‏های مختلف آب بین حدود 34 تا 51 ساعت بود. ساعت بیولوژیک به‏ازای هر واحد افزایش پتانسیل آب (مگاپاسکال) حدود 20 ساعت کاهش یافت. از این پارامترها و روابط به‏دست آمده می‏توان برای پیش‏بینی زمان تا جوانه‏زنی و یا سبزشدن گندم در شرایط نرمال و دامنه‏وسیعی از تنش خشکی استفاده نمود.