تغییرات ضریب استهلاک نور و نسبت نور قرمزبه مادون قرمز در تاج پوشش برخی هیبریدهای آفتابگردان در شرایط تنش خشکی

Abstract

به‌منظور بررسی تغییرات ضریب استهلاک نور و نسبت نور قرمزبه مادون قرمز در هیبریدهای آفتابگردان در شرایط تنش خشکی، در سال 1385 در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج تعداد نه هیبرید آفتابگردان در سه آزمایش هر یک در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی در سه تکرار مقایسه شدند. در آزمایش اول به‌عنوان شرایط آبیاری مناسب، زمان آبیاری کلیه کرت¬ها از زمان کاشت تا پایان دوره رشد گیاه بر اساس 60 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر تعیین شد. در دو آزمایش دوم و سوم که به‌ترتیب به‌عنوان شرایط تنش متوسط و شدید خشکی اجرا شد، آبیاری کلیه کرت¬های آزمایشی به ترتیب بر اساس 120 و 180 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس  صورت گرفت. تفاوت میانگین شدت تشعشع خورشیدی و نسبت نور قرمز به نور مادون قرمز (نسبت طول موج 660 به 730 نانومتر) در کف جامعه گیاهی در مرحله پر شدن دانه، ضریب استهلاک نور، تعداد برگ فعال، وزن خشک کل تک گیاه در مرحله پر شدن دانه و عملکرد دانه در بین تیمارهای آبیاری معنی¬دار بود. تنش شدید خشکی سبب افزایش شدت تشعشع خورشیدی و نسبت نور قرمز به نور مادون قرمز در کف جامعه گیاهی به‌ترتیب به میزان 35 و 45 درصد شد، درحالی¬که باعث کاهش ضریب استهلاک نور از 95/0 در تیمار شاهد به 88/0 در تیمار تنش شدید خشکی گردید. نتایج کلی آزمایش نشان داد که در شرایط تنش خشکی هیبرید آلستار با شاخص سطح برگ و تعداد برگ فعال مناسب و ضریب استهلاک نور زیاد، بیشترین وزن خشک و عملکرد دانه را تولید کرد.