ارزیابی شاخصهای تحمل تنش خشکی در برخی هیبریدهای جدید ذرت

Abstract

به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه چند هیبرید جدید ذرت و ارزیابی شاخص­های تحمل خشکی، آزمایشی بصورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال 1388 اجرا گردید. عامل اصلی شامل سه سطح آبیاری نرمال، تنش ملایم و تنش شدید (به‌ترتیب آبیاری پس از 70، 100 و 130 میلی­متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A) و عامل فرعی نیز شامل 14 هیبرید ذرت بود. بر اساس عملکرد دانه ژنوتیپ­های مورد بررسی با توجه به شرایط نرمال و دارای تنش خشکی، شاخص­های­ بهره‌وری متوسط (MP)، میانگین هندسی بهره­وری (GMP)، تحمل به تنش (STI)، تحمل (TOL)، عملکرد (YI)، پایداری عملکرد (YSI)، حساسیت به تنش (SSI) و نیز درصد تغییر صفات محاسبه شد. نتایج حاصل از بررسی همبستگی با توجه به شرایط نرمال و تنش ملایم شاخص‌هایMP ،GMP و STI و با در نظر گرفتن شرایط نرمال و تنش شدید شاخص‌های TOL و SSI را به‌عنوان بهترین شاخص­ها برای تعیین ارقام متحمل به تنش کم­آبی میان هیبریدهای مختلف ذرت معرفی نمود. نتایج مقایسه میانگین هیبریدها نشان داد با توجه به شرایط بدون تنش، تنش ملایم و تنش شدید هیبریدهای KSC700، K47/2-2-1-2-2-1-1-1×K3544/1و KLM76004/3-2-1-1-1-1-1-1×K3545/6 به‌عنوان هیبریدهای متحمل به تنش خشکی شناسایی شدند.