تاثیر مکمل شیر روماک اکسترا بر عملکرد و رفتارهای تغذیه‌ای و غیر تغذیه‌ای گوساله‌های شیرخوار هلشتاین

Abstract

سابقه و هدف: گوساله‌های شیرخواردر چند هفته اول زندگی به دلیل عدم توسعه کامل شکمبه قادر به مصرف کافی خوراک جامد نبوده و لذا در این دوره شیر یا جایگزین شیر، مهم‌ترین منابع تامین انرژی و پروتئین و دیگر مواد مغذی برای رشد و سلامتی و عملکرد مناسب گوساله می‌باشند. اما کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی در شیر، باعث بروز مشکلاتی در رشد و سلامتی گوساله-های شیرخوار می‌شود. از طرفی میزان تولید ویتامین گروه B در گوساله‌های تازه متولد شده به دلیل توسعه نیافتن کامل دستگاه گوارش کافی نیست. لذا این مطالعه به منظور بررسی تاثیر مکمل ویتامینی و معدنی شیر (روماک اکسترا) بر عملکرد گوساله‌های شیرخوار هلشتاین انجام گرفت.<br /> مواد و روش‌ها: مکمل شیر روماک اکسترا از شرکت سها آگرین تک تهیه شد که متشکل از ویتامین‌های محلول در آب و محلول در چربی، مواد معدنی (میکروالمنت‌ها) و پروبیوتیک می‌باشد. در این طرح از 30 راس گوساله شیرخوار هلشتاین استفاده شد که طی 60 روز (4 دوره 15 روزه) در باکس‌های انفرادی مورد بررسی قرار گرفتند. این پژوهش به صورت طرح کاملا تصادفی با 3 تیمار به این شرح انجام شد: 1- تیمار شاهد (CON) بدون اضافه کردن مکمل ویتامینی و مواد معدنی روماک اکسترا 2- تیمار LRE: اضافه کردن 15 گرم مکمل ویتامینی و مواد معدنی روماک اکسترا در هر لیتر شیر 3- تیمار HRE: اضافه کردن 25 گرم مکمل ویتامینی و مواد معدنی روماک اکسترا در هر لیتر شیر. شیر کامل برای تغذیه گوساله‌ها در دو وعده 9 صبح و 5 عصر به گوساله‌ها ارائه شد. خوراک آغازین از لحاظ پروتئین (20 درصد) و انرژی (3/3 مگاکالری بر کیلوگرم) و ترکیبات غذایی در بین تیمارها یکسان بود و گوساله‌ها از روز سوم طرح دسترسی آزاد به خوراک آغازین و آب داشتند. تجزیه و تحلیل داده‌های مصرف استارتر، وزن، ضریب تبدیل، رفتارهای تغذیه‌ای، صفات رشد و پارامترهای خونی توسط نرم‌افزار آماری SAS و رویه Mixed انجام شد. <br /> یافته‌ها: تغییرات وزن بدن و افزایش وزن روزانه در بین گوساله‌های دریافت کننده مکمل و گروه شاهد معنی‌دار نشد (05/0˃P). میزان مصرف استارتر در تیمار شاهد نسبت به دو تیمار دیگر بیشتر بود (05/0>P). همچنین طول مدت زمان خوردن استارتر در گروه شاهد هم نسبت به دو تیمار دیگر بیشتر شد (05/0˂P). مکمل روماک اکسترا تاثیر معنی‌داری بر طول مدت زمان خوردن آب و کاه نداشت (05/0˃P). همچنین تفاوت معنی‌دار بین مدت زمان استراحت و ایستادن در بین تیمارها مشاهده نشد (05/0˃P) غلظت آلبومین، گلوکز و بتاهیدروکسی‌بوتیرات خون تحت تاثیر مکمل قرار نگرفت (05/0˃P). اما غلظت پروتئین تام و نیتروژن اوره‌ای خون در تیمار شاهد نسبت به تیمارهای دریافت کننده مکمل بیشتر شد (05/0>P). قابلیت هضم ماده خشک و ضریب تبدیل در تیمارهای دریافت کننده مکمل بیشتر از گروه شاهد گردید (05/0>P). <br /> نتیجه‌گیری: به طور کلی، علی‌رغم کاهش در مقدار مصرف خوراک و زمان صرف شده برای مصرف استارتر، بدلیل بهبود ضریب تبدیل و قابلیت هضم مواد مغذی، مقادیر وزن نهایی و افزایش وزن روزانه گوساله‌های دریافت کننده افزودنی مشابه با تیمار شاهد بود که نشان‌دهنده بهبود عملکرد در گوساله های دریافت کننده مکمل روماک استرا است.