تجزیه ژنتیکی صفت تعداد بره شیرگیری شده در هر زایش با استفاده از مدل تابعیت تصادفی بی اسپلاین در گوسفند لری بختیاری

Abstract

سابقه و هدف: بهبود صفات تولید مثلی میش یک هدف مهم برای افزایش سود آوری گوسفند بویژه در سیستم تولید بره می باشد. یکی از روش های برآورد اجزای واریانس استفاده از مدل تابعیت تصادفی می باشد که این نوع مدل یک رفتار مداوم از مشاهدات را در طول زمان فراهم می کند و قادر به ترکیب واریانس و کوواریانس ناهمگن در طول زمان با کاهش تعداد پارامترها است. هدف از این تحقیق، برآورد اجزای واریانس و پارامترهای ژنتیکی صفت تعداد بره شیرگیری شده در هر زایش گوسفند لری بختیاری با استفاده از مدل های رگرسیون تصادفی بی اسپلاین بود.<br />مواد و روش‌ها: از اطلاعات 6146 صفت تعداد بره شیرگیری شده در هر زایش طی سال های 1369 تا 1392، ایستگاه توسعه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند لری بختیاری استفاده شد. نحوة پرورش گله به صورت سیستم نیمه متحرک و روستایی بود. بره ها در سن 5 ± 90 روزگی از شیر گرفته شدند. بررسی عوامل ثابت موثر بر صفات با استفاده از مدل خطی تعمیم یافته و با نرم افزار سیستم تجزیه آماری انجام شد. اجزای واریانس و پارامترهای ژنتیکی بر اساس مدل های تابعیت تصادفی بی اسپلاین (تکه ای) خطی و درجه 2 و تعداد گره های 4 تا 6 و با نرم افزار ومبت برآورد شدند. <br />یافته‌ها: میانگین و انحراف معیار صفت تعداد بره شیرگیری شده در هر زایش 42/0± 17/1 بود. سال تولد و سن میش هنگام زایش اثرات بسیار معنی داری (001/0>p) بر این صفت داشتند. بر اساس معیارهای اطلاعات آکائیک و بیزین، بهترین مدل LLL4 (خطی برای تابعیت ثابت، اثرات ژنتیکی افزایشی و اثرات محیط دائمی با تعداد چهار گره) بود. در این مدل، واریانس‌های ژنتیکی افزایشی، محیط دائمی و فنوتیپی صفت تعداد بره شیرگیری شده در هر زایش به ترتیب در دامنه 11/0 تا 52/0، 10/0 تا 76/0 و 11/0 تا 89/0 بدست آمد. وراثت‌پذیری و نسبت واریانس محیط دائمی به کل صفت تعداد بره شیرگیری شده در هر زایش به ترتیب در دامنه 02/0 تا 34/0 و 01/0 تا 25/0 بود.<br />نتیجه گیری: اجزای واریانس و وراثت پذیری تعداد بره شیر گیری شده در هر زایش در سنین مختلف میش متغیر بود. وراثت پذیری تعداد بره شیرگیری شده در هر زایش در سنین 14 و 25 ماهگی بالاتر از سنین دیگر بود. با توجه به وراثت پذیری و خطای معیار، صحت ارزش های اصلاحی برای این صفت در سنین 14 تا 32 ماهگی بالاتر می باشد. همچنین با انتخاب برای افزایش تعداد بره شیرگیری شده می توان انتظار داشت که صفت کل وزن شیرگیری به عنوان مهمترین صفت مؤثر بر سودآوری نیز افزایش یابد.