جذب نیکل در برخی از خاک‌های آهکی ایران

Abstract

جذب فلزات از فاز مایع بر روی فاز جامد یکی از مهمترین فرآیندهای شیمیایی است که رفتار و زیست فراهمی فلزات درخاک‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این پژوهش مشخصات جذب نیکل در 20 خاک آهکی ایران در دامنه‌ای از غلظت نیکل ( mgL-123/751 – 87/5) و دمای ثابت 25 درجه سلسیوس با استفاده از همدماهای جذب مورد مطالعه قرار گرفت. هم دمای جذب نیکل در همه خاکها رفتار غیر خطی داشت. نتایج نشان داد که همدماهای جذب فروندلیچ، لانگمویر و ریدلیچ- پترسون برازش خوبی به داده های جذب نیکل دارند (00/1-92/0r2= ، و 99/0-94/0r2= و 00/1-94/0r2= به ترتیب برای معادله‌های لانگمویر، فروندلیچ و ریدلیچ - پترسون). حداکثر جذب نیکل (qmax) دامنه‌ای بین 1369 تا 5378 میلی‌گرم بر کیلوگرم داشت و این پارامتر رابطه مثبت و معنی داری با مقدار ظرفیت تبادلی کاتیونی (01/0>P، 76/0=r2)، رس (01/0>P، 75/0=r2) و کربن آلی (01/0>P، 50/0=r2) خاک داشت. ضریب فروندلیچ (KF) همبستگی معنی‌داری با مقدار کربن آلی و رس خاک داشت در حالیکه پارامترهای معادله ریدلیچ-پترسون رابطه معنی-داری با ویژگی‌های خاک نداشتند. نتایج این پژوهش نشان داد که رابطه معنی داری بین جذب نیکل و مقدار کربنات کلسیم معادل خاک وجود ندارد.