اثر قارچ های Piriformospora indica و Trichoderma tomentosum بر رشد گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.) در سطوح مختلف نیترات مس

Abstract

به‌منظور بررسی اثر قارچ‌های شبه‌میکوریزا و تریکودرما همراه با نیترات مس بر رشد گیاه دارویی ریحان، آزمایشی گلخانه‌ای در سال 1391 و در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح نیترات مس ( 0، 100، 200 و 300 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک) و چهار سطح همزیستی قارچی (عدم تلقیح، تلقیح شبه-میکوریزای Piriformospora indica، تریکودرمای Trichoderma tomentosum و تلقیح همزمان دو قارچ) بود. تلقیح قارچ‌ها در زمان کاشت و تیمار نیترات مس چهار هفته پس از کاشت با آب آبیاری اعمال شد. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد شاخه فرعی، تعداد برگ در بوته و وزن تر و خشک ساقه، برگ و بوته بود. تمامی صفات مورد مطالعه در پاسخ به افزایش غلظت نیترات مس از روند افزایشی برخوردار بودند، که روند تغییرات نسبت به نیترات مس در ارتفاع بوته و وزن خشک ساقه و برگ به‌صورت معادله درجه دوم و در سایر صفات به‌صورت خطی بود. اثر متقابل نیترات مس و همزیستی قارچی بر صفات تعداد شاخه فرعی، تعداد برگ، وزن تر برگ، ساقه و بوته و همچنین وزن خشک برگ و بوته معنی‌دار بود و همزیستی قارچی در تمامی سطوح نیترات مس بر صفات مذکور اثر مثبت داشت. تلقیح همزمان دو قارچ بیشترین اثر مثبت (14 تا 50 درصد) را بر صفات مورد مطالعه نشان داد. نتایج این پژوهش بر نقش مثبت نیترات مس و قارچ‌های شبه‌میکوریزا و تریکودرما و بویژه کاربرد همزمان این ترکیبات بر بهبود رشد و عملکرد گیاه ریحان دلالت دارد.