ارزیابی مدیریت عرضه و تقاضا بر میزان تأمین نیاز زیست محیطی دریاچه ارومیه

Abstract

<em>افزایش روزافزون نیاز به منابع آبی در دهه­های اخیر و عدم توازن بین عرضه و تقاضای آب، از طرفی بروز خشکسالی</em><em>­</em><em>های پی در پی و محدودیت منابع آب منجر به بروز مشکلات بسیار زیادی در رودخانه‌‌ها و تالاب­ها گردیده‌‌است. بنابراین شناسایی و تخصیص نیاز زیست‌‌محیطی تالاب­ها نقش موثری در حفاظت از عملکرد این بوم‌سازگان‌ها خواهد داشت. با</em><em>در</em><em>نظر</em><em>گرفتن</em><em>اینکه</em><em>دریاچه</em><em>ارومیه</em><em>و</em><em>تالاب­های</em><em>حاشیه­ای</em><em>آن</em><em>در</em><em>سطح</em><em>بین</em><em>المللی</em><em>و</em><em>ملی</em><em>یک</em><em>زیست‌‌بوم بسیار</em><em>با</em><em>ارزش</em><em>می‌‌باشد،</em><em>تامین</em><em>نیاز</em><em>زیست‌‌محیطی</em><em>دریاچه</em><em>و</em><em>احیای</em><em>آن</em><em>از</em><em>موضوعاتی است که</em><em>باید</em><em>به</em><em>آن</em><em>توجه</em><em>ویژه­ای گردد. در مقاله حاضر، سیستم منابع آب حوضه آبریز دریاچه ارومیه در شمال غرب ایران مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته‌‌است. به‌‌منظور مدل‌سازی حوضه، از مدل شبیه‌سازی-بهینه سازی </em><em>WEAP</em><em> استفاده شد. هدف پژوهش حاضر ارزیابی مدیریت توام عرضه و تقاضا بر میزان آورد ورودی به دریاچه ارومیه است. به این منظور وضعیت تامین نیاز زیست‌‌محیطی دریاچه و تالاب­های حاشیه­ای آن برای 35 سال آتی شیبه‌‌‌سازی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر اساس نتایج شبیه‌‌‌سازی، با اجرایی‌‌‌شدن طرح‌‌‌های توسعه در افق 1420، در تامین نیازهای حوضه با کمبود 7/35 درصد مواجه خواهیم شد، که حتی این میزان کمبود در شرایط خشکسالی به 6/52 درصد خواهد رسید. همچنین نتایج نشان‌‌‌‌‌‌می‌‌‌دهد در شرایط موجود، با توجه به متوسط</em><em>سالانه</em><em>آورد</em><em>ورودی، متوسط</em><em>سالانه</em><em>جریان آب زیرزمینی وروردی به دریاچه، بارش سالیانه و عوامل خروجی از دریاچه، بیلان دریاچه 470- میلیون</em><em>مترمکعب</em><em>در</em><em>هر</em><em>سال</em><em>خواهد</em><em>بود. در نتیجه هرگونه توسعه اراضی کشاورزی در این حوضه شرایط زیست‌‌‌محیطی دریاچه ارومیه را دچار چالش خواهد نمود. با توجه به نتایج ، موضوع مدیریت تقاضا در بخش کشاورزی نیازمند تغییرات گسترده‌‌‌ای می‌باشد.</em>