طراحی برنامه جامع غنی سازی روابط درون خانوادگی با تأکید بر مشارکت والدین در اصلاح مشکلات رفتاری فرزندان: پیش مطالعه پژوهشی

Abstract

خانواده اولین محیطی است که شخصیت کودکان در آن شکل گرفته و الگوهای جسمی، عاطفی و رفتاری فرد در آن پی­ریزی می­شود. هدف پژوهش حاضر طراحی برنامه جامع غنی­سازی روابط درون خانوادگی و ارزیابی اثربخشی آن بر نشانه­های بالینی کودکان با اختلال­های رفتاری و رضامندی زوجیت والدین آن­ها می­باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف جزو پژوهش­های بنیادی و از نظر شیوه گردآوری داده­ها از نوع شبه آزمایشی با طرح اندازه­گیری­های مکرر با سه اندازه­گیری (پیش­آزمون، پس­آزمون و پیگیری) است. جامعۀ آماری پژوهش را کلیۀ دانش‌آموزان با اختلال­های رفتاری در پایه­های اول تا ششم دبستان­های مدارس شهر تهران و والدین آن­ها می­باشند. در این پژوهش پس از انتخاب مدرسه به صورت نمونه­گیری خوشه­ای از میان داوطلبین شرکت در پژوهش، که با توجه به نتایج پرسشنامۀ سیاهۀ رفتاری کودک دارای اختلال رفتاری تشخیص داده شده­اند، 8 نفر آزمودنی انتخاب و خانواده آن­ها به مدت شش جلسه تحت آموزش قرار گرفتند. ابزار­های پژوهش شامل: سیاهه رفتاری کودک، فهرست علائم بالینی و مقیاس رضامندی زوجیت می­باشد. یافته­های پژوهش نشان دادند که مداخله بر اساس برنامه غنی سازی روابط درون خانوادگی، موجب افزایش رضا‏مندی زوجیت والدین و کاهش مشکلات رفتاری فرزندان شده است. بنابراین می­توان نتیجه گرفت که برنامه غنی سازی روابط درون خانوادگی برنامۀ مناسبی جهت ارتقای سلامت خانواده می­باشد.