بررسی اثربخشی نمایش درمانی بر مهارت‌های اجتماعی و بازشناسی هیجانی در کودکان اتیسم با عملکرد بالا

Abstract

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر‌بخشی نمایش درمانی مهارت اجتماعی و بازشناسی هیجانی کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم با عملکرد بالا انجام شد. پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و گروه کنترل و مرحلۀ پیگیری 2 ماهه انجام شد. جامعۀ آماری پژوهش کلیۀ کودکان 7 - 12 سالۀ مبتلا به اتیسم شهر اصفهان به تعداد 120 نفر بودند. با روش نمونه‌گیری هدفمند30 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارش شدند. گروه آزمایشی، آموزش نمایش درمانی را در طی 20 جلسه دریافت کردند. آموزش به صورت گروهی انجام شد و همۀ مربیان آزمودنی‌ها قبل از آغاز آموزش و پس از آن و در دورۀ پیگیری، مقیاس اندازه‌گیری اتیسم، پرسشنامۀ مهارت اجتماعی ماتسون و آزمون بازشناسی بیان چهره‌ای هیجان اکمن را تکمیل کردند. اطلاعات به‌دست ‌آمده با 22-SPSS و روش‌های آمار توصیفی و تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که در مرحلۀ پس‌آزمون بین میانگین مهارت اجتماعی دو گروه آزمایش و گواه در سطح 05/0 تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین، نتایج نشان داد که در مرحلۀ پس‌آزمون بین آزمودنی‌های دو گروه آزمایش و گواه از لحاظ نمرات بازشناسی هیجانی تفاوت معناداری وجود دارد (05/0>P).حاکی از آن بود که نمایش درمانی مهارت‌های اجتماعی و بازشناسی هیجانی آزمودنی‌های شرکت‌کننده در گروه آزمایشی را افزایش داد (05/0>P). بنابراین، می‌توان گفت نمایش درمانی در بهبود مهارت‌های اجتماعی و بازشناسی هیجانی کودکان دارای اختلال طیف اتیسم با عملکرد بالا مؤثر بوده است؛ لذا این روش به‌عنوان یک روش مؤثر وکاربردی برای بهبود مهارت‌های اجتماعی، بازشناسی هیجانی و دیگر مؤلّفه‌های روان شناختی کودکان اتیستیک پیشنهاد می‌شود.